Trong khi nhiều bạn trẻ lựa chọn lập nghiệp nơi phố thị, anh Đoàn Ngọc Bảo (sinh năm 1990) ở thôn 1 Quang Thọ, xã Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh lại quyết định từ bỏ công việc ổn định tại cơ quan Nhà nước để trở về quê hương khởi nghiệp. Trên mảnh đất đồi cằn cỗi, anh đã xây dựng nên mô hình kinh tế vườn với hai loại cây ăn quả chủ lực là cam và bưởi, vừa mang lại thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm, vừa tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương. Câu chuyện của anh trở thành nguồn cảm hứng cho nhiều thanh niên ở miền núi Hà Tĩnh.
Tốt nghiệp ngành Nông lâm tại Đại học Tây Nguyên, anh Bảo từng có công việc đáng mơ ước ở tỉnh Đắk Nông. Thu nhập ổn định, môi trường làm việc chuyên nghiệp, một lựa chọn an toàn mà nhiều người hướng tới. Thế nhưng, trong anh luôn có khát vọng được trở về mảnh đất quê hương để dựng xây sự nghiệp. Sau ba năm, anh đưa ra quyết định táo bạo: từ bỏ công việc Nhà nước để về quê làm nông nghiệp. Quyết định ấy từng khiến gia đình, bạn bè ngỡ ngàng, thậm chí có người cho là liều lĩnh. Nhưng với anh, “chỉ có gắn bó với nông nghiệp, làm giàu trên chính đất quê mới là con đường bền vững”.
Bắt tay khởi nghiệp trên vùng đất đồi Vũ Quang đầy sỏi đá, Bảo lựa chọn cây cam Xã Đoài, giống cây nổi tiếng bởi hương vị thơm ngon. Anh không chạy theo sản lượng mà kiên định làm nông nghiệp sạch, bền vững. Toàn bộ diện tích cam được chăm sóc bằng phân hữu cơ tự ủ, men vi sinh từ phụ phẩm, hạn chế tối đa hóa chất. Anh còn chế tạo dung dịch phòng trừ sâu bệnh từ tỏi, ớt, gừng, rượu, quả bồ hòn ngâm lên men; trồng xen các loại cây sả, chanh để xua đuổi côn trùng; để cỏ mọc tự nhiên dưới gốc nhằm giữ ẩm cho đất. Những quả cam đều được bọc túi lưới để hạn chế sâu bệnh, giữ được màu sắc đẹp mắt.

Gia đình anh Đoàn Ngọc Bảo hạnh phúc bên vườn cam sai trĩu quả tại xã Vũ Quang, tỉnh Hà Tĩnh.
Cách làm này đòi hỏi nhiều công sức và chi phí cao gấp đôi so với canh tác thông thường. Nhưng bù lại, sản phẩm cam sạch, chất lượng vượt trội, mẫu mã đẹp, hương vị khác biệt, nhanh chóng chiếm được niềm tin của người tiêu dùng. Từ thành công bước đầu, anh đặt tên thương hiệu “Cam Bảo Phương” – kết hợp tên hai vợ chồng, đồng thời đầu tư logo, bao bì, tem nhãn chống giả để khẳng định uy tín.
Nhận thức được tầm quan trọng của thị trường, anh Bảo chủ động quảng bá sản phẩm qua mạng xã hội như Facebook, Zalo, TikTok, đồng thời đưa cam và bưởi lên các sàn thương mại điện tử. Nhờ vậy, nông sản của anh không chỉ tiêu thụ ở địa phương mà còn đến tay khách hàng tại Hà Nội, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, Nghệ An và nhiều tỉnh, thành khác. Giá bán cam trung bình 60.000 đồng/kg, bưởi 50.000 đồng/quả, luôn cao hơn so với mặt bằng chung.
Năm 2018, anh được bầu làm Chủ nhiệm Hợp tác xã Cam Hương Thọ. Với vai trò này, anh đã giúp nhiều hộ trồng cam trong xã có đầu ra ổn định, không còn bị thương lái ép giá. Năm 2020, mô hình cam hữu cơ của anh lọt top 10 sản phẩm OCOP tiêu biểu cấp tỉnh. Cũng trong năm đó, anh vinh dự tham dự Đại hội Tài năng trẻ Việt Nam lần thứ 3.Đó là sự ghi nhận xứng đáng cho nỗ lực và sáng tạo của một nông dân trẻ.

Cam hữu cơ mang thương hiệu “Bảo Phương” của anh Đoàn Ngọc Bảo lọt top 10 sản phẩm OCOP tiêu biểu cấp tỉnh
Không dừng lại ở cây cam, anh Bảo tiếp tục mở rộng sang trồng bưởi. Nhận thấy một số diện tích đất trũng, gốc cam kém hiệu quả, anh mạnh dạn chuyển đổi sang trồng hơn 300 gốc bưởi. Trải qua nhiều năm chăm sóc, vườn bưởi nay đã cho thu hoạch ổn định. Mỗi gốc bưởi cho trung bình 50–60 quả, sản lượng lên tới hàng nghìn quả mỗi năm. Với giá bán ổn định, riêng bưởi cũng mang lại cho gia đình anh vài trăm triệu đồng mỗi vụ.

Những cây bưởi trĩu quả, hứa hẹn vụ mùa bội thu trong vườn nhà anh Bảo
Anh đặc biệt chú trọng chất lượng: dùng phân hữu cơ, bọc quả bằng túi chuyên dụng để bảo vệ khỏi sâu bệnh, giữ vỏ sáng bóng, mẫu mã đẹp. Nhờ đó, bưởi của anh được nhiều khách hàng ưa chuộng, dễ dàng tiêu thụ ở siêu thị và thị trường trực tuyến. Sự kết hợp giữa cam và bưởi không chỉ đa dạng hóa sản phẩm mà còn giúp anh giảm rủi ro mùa vụ, tạo nguồn thu nhập vững chắc.
Hiện trang trại của anh rộng hơn 6 ha, trong đó 5 ha cam và hơn 1 ha bưởi đã cho thu hoạch. Năm 2024, trang trại thu gần 60 tấn cam, cộng với hàng nghìn quả bưởi, mang về doanh thu hơn 3 tỷ đồng, lợi nhuận sau chi phí gần 1.5 tỷ đồng. Không chỉ làm giàu cho bản thân, anh Bảo còn tạo việc làm ổn định cho 7–10 lao động thường xuyên và 15–20 lao động thời vụ mỗi khi bước vào vụ thu hoạch.

Anh Đoàn Ngọc Bảo chăm sóc, kiểm tra chất lượng bưởi trong vườn trước khi thu hoạch.
Thành công bước đầu càng thôi thúc anh Đoàn Ngọc Bảo mở rộng quy mô. Anh dự định nâng diện tích trồng cam, bưởi lên 10 ha, đồng thời đầu tư xây dựng xưởng sơ chế và chế biến sản phẩm từ quả như tinh dầu, mứt, nước ép, nhằm nâng cao giá trị gia tăng. Xa hơn, anh mong muốn đưa nông sản hữu cơ quê hương ra thị trường quốc tế, trước mắt là Lào và Thái Lan, những thị trường đang có nhu cầu lớn về trái cây sạch.
Bên cạnh làm kinh tế, anh Bảo còn tích cực chia sẻ kinh nghiệm với đoàn viên, thanh niên địa phương. Nhiều bạn trẻ đã đến tham quan, học tập mô hình của anh, từ đó hình thành thêm các trang trại cây ăn quả, nuôi ong, trồng dược liệu… tạo thành phong trào khởi nghiệp nông nghiệp sôi nổi tại Vũ Quang.
Câu chuyện khởi nghiệp của anh Đoàn Ngọc Bảo không chỉ dừng lại ở những con số lợi nhuận, mà còn thể hiện một tư duy sản xuất mới mẻ: sản xuất gắn với thị trường, gắn với thương hiệu, bắt nhịp với xu hướng kinh tế số. Giữa vùng đất miền núi Hà Tĩnh còn nhiều khó khăn, hình ảnh người nông dân trẻ miệt mài với vườn cam, vườn bưởi, vừa giữ gìn hương vị quê hương, vừa tạo dựng tương lai kinh tế bền vững, chính là minh chứng rõ nét cho sự đổi thay.
Từ những triền đồi sỏi đá, nay là vườn cây trĩu quả. Từ một thanh niên rời bỏ phố thị để về quê, nay là chủ trang trại thu nhập hàng tỷ đồng, tạo việc làm cho nhiều người. Câu chuyện của anh Đoàn Ngọc Bảo đã và đang truyền cảm hứng mạnh mẽ cho lớp trẻ nông thôn: dám nghĩ, dám làm, kiên trì theo đuổi khát vọng thì ngay trên chính mảnh đất quê hương, ai cũng có thể làm giàu chính đáng./.
Hoàng Anh Thơ