Sản xuất Vụ Đông tại Hà Tĩnh thường chịu ảnh hưởng của mưa lũ vào đầu vụ và rét đậm, rét hại giai đoạn cuối vụ nên đã ảnh hưởng rất lớn đến việc sản xuất nhất là sản xuất các loại rau như: cà rốt, su hào, súp lơ, cải bắp, bầu, bí, rau cải các loại,… Vì vậy, việc chủ động, linh hoạt trong bố trí thời vụ và sẵn sàng đảm bảo các loại cây giống để phục vụ sản xuất, né tránh thiên tai, hạn chế rủi ro và sản xuất an toàn, hiệu quả là hết sức cần thiết.
Theo dự báo của Đài Khí tượng thủy văn Hà Tĩnh, từ tháng 9 – 11/2024, trên Biển Đông có khả năng xuất hiện khoảng từ 5 – 6 cơn bão/ATNĐ, trong đó có khoảng 3 cơn đổ bộ vào đất liền tập trung ở khu vực Trung Bộ và các tỉnh phía Nam. Mưa lớn ở Hà Tĩnh tập trung chính vào nửa cuối tháng 9 đến nửa đầu tháng 11/2024, tổng lượng mưa phổ biến xấp xỉ so với trung bình nhiều năm. Đặc biệt, trong tháng 9-10/2024, tổng lượng mưa phổ biến cao hơn 10-30% so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Như vậy, vụ Đông 2024 khả năng chịu ảnh hưởng của mưa lũ đầu vụ và rét đậm, rét hại giai đoạn cuối vụ.
Mục tiêu vụ Đông năm 2024 được Ngành nông nghiệp xây dựng và ban hành đề án là toàn tỉnh phấn đấu gieo trồng các loại cây ngắn ngày đạt 12.603 ha, cây lâu năm 390 ha, gồm các loại (Ngô, lạc, rau đậu các loại, khoai lang, cây dứa). Trong đó, Ngô lấy hạt: 4.851 ha, năng suất 42,88 tạ/ha, sản lượng 20.799 tấn. Ngô sinh khối: 1.443 ha, năng suất 32,2 tấn/ha, sản lượng 46.410 tấn. Rau các loại: 4.907 ha, năng suất 68,50 tạ/ha, sản lượng 33.611 tấn. Cây khoai lang: 1.402 ha, năng suất 66,08 tạ/ha, sản lượng 9.261 tấn. Để đạt được mục tiêu đó nhất là đối với diện tích sản xuất rau tại các địa phương thì việc chủ động và đảm bảo nguồn giống chất lượng là hết sức cần thiết. Một số địa phương tại các địa phương người dân chủ động được nguồn giống rau tại chỗ nhưng hầu hết đều phải mua giống về sản xuất. Nắm bắt được nhu cầu, nhiều năm qua, thôn Hồng Lĩnh (xã Vượng Lộc, Can Lộc) đã tập trung sản xuất giống để cung ứng thị trường và nơi đây được xem là trung tâm sản xuất cây giống rau, củ, quả lớn nhất huyện Can Lộc nói riêng và Hà Tĩnh nói chung. Sản phẩm cây giống của thôn Hồng Lĩnh không chỉ phục vụ các địa phương trong tỉnh mà còn vươn đến thị trường các tỉnh Nghệ An, Thanh Hóa, Quảng Bình.
Toàn thôn hiện có 25 ha, 70 hộ sản xuất các loại rau màu, hộ nhiều thì có diện tích từ 9 đến 10 sào, hộ ít thì cũng gần 1 sào trồng rau giống, mỗi vụ sản xuất xuất ra thị trường hàng triệu cây giống như: su hào, súp lơ, cải bắp, bầu, bí, rau cải các loại,… rau giống được người dân trồng cả ngoài đồng và trong vườn hộ. Sau ảnh hưởng của bão số 3 tranh thủ thời tiết thuận lợi, người dân thôn Hồng Lĩnh nhanh chóng làm đất để gieo trỉa, nhiều diện tích đã có cây giống để kịp cung ứng cho thị trường, cây được chăm sóc tốt nên sinh trưởng khỏe, đến nay bắt đầu xuất bán. Đối với vụ Đông việc sản xuất gặp nhiều khó khăn nên để đảm bảo an toàn cho sản xuất thì người sản xuất cần chuẩn bị đầy đủ các điều kiện cần thiết để né tránh những bất lợi do thời tiết gây ra. Khi làm đất phải làm luống cao để tránh ngập úng, rãnh thoát nước phải rộng. Khi có mưa to, cần kiểm tra để tháo, thoát nước kịp thời. Đồng thời, cần phải dùng ni lông phủ lên các luống đất trước khi gieo hạt nhằm giữ ẩm cho đất và diệt trừ cỏ dại. Sau khi gieo hạt xong, cây nảy mầm, màng phủ ni lông sẽ được dùng để che phủ các luống rau nếu gặp thời tiết bất lợi xảy ra.
Ruộng rau giống đủ tiêu chuẩn cung ứng thị trường phục vụ sản xuất vụ Đông
Để có được cây giống tốt tạo thương hiệu trong những năm qua ngoài khâu kỹ thuật làm đất, gieo giống, chăm sóc thì khâu chọn giống cũng là một trong những khâu quan trọng. Các hộ sản xuất cho biết, các giống cây rau có giá trị kinh tế cao đều được lấy thông qua các nhà phân phối có uy tín lấy từ nước ngoài về như: súp lơ, xà lách từ Đài Loan (Trung Quốc), Đức; giống bắp cải từ Ý,… tuy các loại hạt giống có giá khá cao nhưng bù lại đảm bảo độ nảy mầm gần như tuyệt đối, cây sinh trưởng khỏe, kháng sâu bệnh và nhất là đảm bảo năng suất cho người trồng. Để sản xuất các loại rau giống luân phiên suốt cả vụ Đông, trung bình 1 sào đất, nông dân thôn Hồng Lĩnh phải đầu tư phần mua hạt giống từ 3 – 3,5 triệu đồng.
Lựa chọn thu hoạch rau giống cung cấp cho thị trường
Mỗi chu kỳ sản xuất rau giống từ 10-15 ngày nên trong cả vụ người dân có thể xoay vòng sản xuất nhiều đợt. Được biết, giá bán ở thời điểm hiện tại: cây cải mồng gà, xà lách có giá 4-6 ngàn đồng/ bịch 10 cây; súp lơ, su hào 7-8 ngàn đồng/bịch 10 – 15 cây; thời điểm vào vụ mỗi gia đình thu về khoảng từ 1-1,2 triệu đồng/ngày. Theo tính toán, cứ mỗi mỗi vụ rau, sau khi trừ mọi chi phí bình quân cho thu nhập từ 10 -15 triệu đồng trên mỗi sào. Chính nhờ vào nghề trồng rau giống, cuộc sống người dân nơi đây đã khấm khá hơn hẳn.
Việc gieo trỉa các loại rau giống để chủ động, đảm bảo nguồn giống phục vụ sản xuất rau trong vụ Đông là hết sức quan trọng, đây là một trong những yếu tố quyết định đến năng suất, sản lượng, diện tích sản xuất./.
Trần Hà
