Hương Sơn được thiên nhiên ưu ái ban tặng cho nhiều sản vật, trong đó có giống cam bù thơm ngon với hương vị đặc trưng, không trộn lẫn. Vào những ngày này, dọc theo những sườn đồi thuộc khu vực huyện Hương Sơn, các vườn cam đã rực rỡ sắc vàng báo hiệu mùa cam bù chín. Năm nay, người trồng cam càng phấn khởi hơn vì cam được mùa, quả đẹp, vị ngọt hơn, giá bán cao hơn các năm trước. Đặc sản cam bù Hương Sơn cũng đã sẵn sàng cho thị trường Tết Nguyên đán Ất Tỵ
Huyện Hương Sơn hiện có hơn 1.100ha diện tích trồng cam bù, trong đó đã có 820 ha cho sản phẩm. Cam bù Hương Sơn tập trung tại các xã Hàm Trường, Kim Hoa, Sơn Lâm, Quang Diệm và rải rác tại các xã: Sơn Tây, Sơn Trung, Sơn Kim 1. Những năm gần đây, nhiều đề tài khoa học cấp bộ ngành, địa phương được triển khai nhằm bảo tồn, phát triển giống cam bù đặc sản. Người trồng cam cũng mạnh dạn đầu tư, áp dụng tiến bộ khoa học vào sản xuất, hướng đến cung cấp sản phẩm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm cho người tiêu dùng. Năm nay, năng suất ước đạt từ 12 -13 tấn/1 ha, sản lượng cam bù trên địa bàn ước đạt hơn 11.000 tấn Qua kiểm tra và đánh giá bước đầu cho thấy: sản lượng cam bù tương đương với năm trước, mẫu mã đẹp và cam có vị thanh ngọt đậm đà.
Trên diện tích vườn đồi gần 2ha, vườn cam bù hơn 300 gốc của gia đình bà Hà Thị Thìn tại thôn Kim Lộc, xã Kim Hoa, huyện Hương Sơn đã nhuộm một màu vàng rực. Theo chia sẽ của bà Thìn, năm nay tuy sản lượng cam không cao bằng năm ngoái, tuy nhiên chất lượng cam được đánh giá cao hơn do gia đình đã tuân thủ quy trình kỹ thuật và chuyển đổi trồng, chăm sóc theo hướng hữu cơ. Quả cam to, chín đều, căng đẹp và ngọt hơn, trung bình mỗi cây có từ 100-150 quả. Với những cây cam gần chục năm tuổi, để quả không sà xuống đất, bà Thìn đã phải dùng cọc tre chống xung quanh các cành, đồng thời tỉa bớt cành khô, cành bị sâu bệnh. Thời gian này, bà đang tập trung kiểm tra, chăm sóc để thu hoạch đúng vào thời điểm Tết nguyên đán.

Bà Hà Thị Thìn – thôn Kim Lộc, xã Kim Hoa, huyện Hương Sơn đang kiểm tra, chăm sóc vườn cam để thu hoạch đúng dịp Tết.
Thời điểm này anh Nguyễn Thanh Hảo tại thôn 9, xã Sơn Trường cũng đang tất bật chăm sóc hơn 400 gốc cam bù của gia đình mình. Anh Hảo cho biết, cam bù chỉ cho quả vào một mùa và thu hoạch vào đúng dịp Tết Nguyên đán, vì vậy việc chăm sóc cam theo đúng quy trình kỹ thuật là hết sức quan trọng, vừa giúp cây cam không bị sâu bệnh, giúp cây bền khỏe, vừa giúp quả chín ngon ngọt đúng thời điểm thu hoạch. Nhờ đầu tư chăm bón, phòng trừ tốt sâu bệnh nên vườn cam bù năm nay của gia đình anh Hảo được mùa, chín đều. Với giá bán đầu mùa cao hơn so với mọi năm nên thời điểm này anh Hảo chưa vội bán mà đợi bán vào dịp Tết Nguyên đán để có giá cao hơn nữa.
Gia đình ông Nguyễn Văn Thắng ở xã Sơn Trường, huyện Hương Sơn hiện có 400 gốc cam bù, được trồng trên diện tích gần 4ha. Ông Thắng cho biết, năm nay nhờ thời tiết thuận lợi nên cam cho quả đều, đẹp, ngọt và chín sớm. Để có mùa cam thu hoạch tốt, công việc cắt tỉa cành luôn được ông chú trọng mỗi ngày. Nhờ chăm sóc đúng quy trình và canh tác theo hướng hữu cơ nên vườn cam của gia đình ông phát triển tốt cho quả đồng đều, năng suất ổn định.

Cam bù năm nay mẫu mã quả đẹp, chất lượng đảm bảo, giá bán cao hơn từ 5000-10.000 đồng/kg so với năm ngoái.
Mùa thu hoạch cam bù Hương Sơn bắt đầu từ đầu tháng 12 âm lịch và kéo dài đến qua Tết Nguyên đán. Cam bù là loại cây ăn quả chủ lực của huyện Hương Sơn, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp nói riêng và kinh tế xã hội trên địa bàn nói chung.Trung bình 1 ha trồng giống cam bù Hương Sơn mang lại 100-150 triệu đồng, có những vườn sai quả, cho thu 300-400 triệu đồng/ha. Bên cạnh việc mở rộng diện tích, thì người dân đã tích cực ứng dụng các quy trình khoa học vào chăm sóc, để có sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng. Năm nay, mẫu mã quả đẹp, chất lượng đảm bảo, giá bán tại vườn năm nay dao động từ 40.000 đồng/kg đến 50.000 đồng/kg tùy loại, cao hơn các năm trước 5.000 – 10.000đồng/kg. Thời điểm sát Tết, giá cam được dự báo sẽ tăng cao hơn nữa.
Cây cam bù giờ đã trở thành cây ăn quả cho hiệu quả kinh tế hàng đầu trên đất Hương Sơn, gấp 10 – 20 lần các cây trồng khác như chanh, quýt, mía…Đặc biệt, trong dịp tết, cam bù là thức quả rất phù hợp để làm quà biếu anh em, bạn bè gần xa, cũng là thứ quả thông dụng trên bàn thờ gia tiên ở Hà Tĩnh. Cam bù trên các vùng miền núi Hà Tĩnh nói chung và Hương Sơn nói riêng đang chín rộ, hứa hẹn mang lại thu nhập cao cho người dân sau một mùa vụ tích cực sản xuất. Đây cũng là động lực để người trồng cam bù ngày một nỗ lực, sáng tạo, nâng cao chất lượng, cải thiện mẫu mã để mở rộng thị trường, tiếp cận nhiều khách hàng hơn.
Phú Hòa