Nhằm tạo ra các sản phẩm nông nghiệp an toàn, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả giá trị nông sản, tỉnh Hà Tĩnh đã tổ chức triển khai đồng bộ các giải pháp từ sản xuất đến công tác quản lý, giám sát cả đầu vào và đầu ra. Qua đó, đã có nhiều mô hình sản xuất an toàn, sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ đảm bảo được người tiêu dùng đánh giá cao.
Với 2 sào đất trồng rau màu, ông Phạm Ngọc Luân ở tổ dân phố Đại Nghĩa, thị trấn Đức Thọ đã mạnh dạn chuyển đổi sang sản xuất rau hữu cơ sau khi được tập huấn kỹ thuật từ Hội Nông dân và các đơn vị chuyên môn. Ông Phạm Ngọc Lân chia sẻ: Khi trồng rau theo quy trình hữu cơ, thay vì dùng phân bón hóa học, chúng tôi đã chuyển sang sử dụng hoàn toàn phân hữu cơ vi sinh, phân chuồng ủ hoai mục. Nhờ đó, đất trồng được cải tạo, năng suất và giá trị kinh tế tăng cao, mỗi sào cho thu nhập gần 40 triệu đồng/năm, gấp 3 lần so với trồng lúa trước đây. Đặc biệt, nhờ sản phẩm sạch, an toàn nên đầu ra ổn định.
Ông Lân là một trong 24 thành viên của HTX Rau an toàn TDP Đại Nghĩa tham gia sản xuất rau màu theo hướng hữu cơ. Được biết, sau khi HTX rau an toàn TDP Đại Nghĩa được thành lập, HTX đã chủ động phối hợp với các cơ quan chuyên môn, hội nông dân các cấp để tổ chức nhiều lớp tuyên truyền, tập huấn nhằm phổ biến kiến thức và quy trình sản xuất rau màu an toàn cho các thành viên. Thay vì cách làm truyền thống dựa nhiều vào kinh nghiệm, người dân bắt đầu tiếp cận, thực hành theo hướng canh tác khoa học hơn, tuân thủ đúng quy chuẩn kỹ thuật và hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật hóa học. Đến thời điểm hiện tại, 100% xã viên của HTX đã chuyển sang trồng rau an toàn trên tổng diện tích 2,4 ha. Đáng chú ý, nhiều hộ mạnh dạn đầu tư nhà lưới, lắp đặt hệ thống tưới tự động để kiểm soát môi trường canh tác.
HTX Rau an toàn TDP Đại Nghĩa, thị trấn Đức Thọ sản xuất rau màu theo hướng hữu cơ trên diện tích 2,4 ha, mỗi sào cho thu nhập 9–10 triệu đồng/vụ.
Ông Nguyễn Ngọc Tâm – Giám đốc HTX Rau an toàn TDP Đại Nghĩa, thị trấn Đức Thọ cho biết: “Với phương châm “An toàn cho người trồng – chất lượng cho người dùng”, HTX luôn đặt tiêu chí đảm bảo an toàn thực phẩm lên hàng đầu trong mọi quy trình sản xuất, từ khâu chọn giống, làm đất, chăm sóc đến thu hoạch và tiêu thụ. Trung bình mỗi năm, bà con canh tác từ 3–4 vụ, mỗi sào cho thu nhập từ 9–10 triệu đồng/vụ, hiệu quả kinh tế vượt trội so với sản xuất thông thường. Điều quan trọng hơn cả là nhận thức của nông dân đã được nâng lên rõ rệt, sản xuất không chỉ để bán mà còn để xây dựng niềm tin với người tiêu dùng, từng bước khẳng định thương hiệu rau an toàn của địa phương trên thị trường.”.
Để từng bước thay đổi nhận thức, hành vi của người dân trong sản xuất, kinh doanh nông sản gắn với đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, nhiều mô hình sản xuất tại Hà Tĩnh đã chú trọng hơn đến yếu tố kỹ thuật và chất lượng. Tại thành phố Hà Tĩnh, mô hình trồng ổi lê Thái Lan hữu cơ của HTX Thanh niên Thành Sen với quy mô trồng 1000 gốc ổi trên diện tích 1,5 ha là một trong những mô hình điển hình bước đầu đã cho thấy hiệu quả. Nhờ canh tác theo tiêu chuẩn hữu cơ, vùng đất cằn cỗi, kém hiệu quả ngày càng trở nên giàu dinh dưỡng, cây ổi sinh trưởng phát triển tốt.
Ổi lê Thái Lan hữu cơ của HTX Thanh niên Thành Sen đảm bảo chất lượng, được thu mua với giá 40.000 – 45.000 đồng/kg.
Anh Đặng Văn Cường – Giám đốc HTX Thanh niên Thành Sen, ở Phường Đồng Môn, thành phố Hà Tĩnh khẳng định, sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ vất vả và tốn kém hơn rất nhiều so với các hình thức sản xuất khác. Đầu tiên phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình chuyển đổi sang sản xuất hữu cơ, từ việc kiểm nghiệm chất lượng đất, nguồn nước; tuân thủ quy trình trồng, nhật ký sản xuất. Quá trình chăm sóc, 100% diện tích sử dụng phân bón vi sinh và phân chuồng ủ hoai mục để cải tạo đất,…Tuy nhiên, việc sản xuất theo tiêu chuẩn, quy chuẩn sẽ giúp khai thác được thế mạnh của nông nghiệp đô thị, xây dựng thương hiệu và tạo ra sản phẩm chất lượng có giá trị kinh tế cao.
“Hiện nay, trong số 1000 gốc ổi đã có 500 gốc cho thu hoạch quả, giống ổi này hạt ít, thịt dày nên năng suất đạt khá cao, giao động từ 30-50kg quả/gốc/năm, sản phẩm đảm bảo an toàn nên được các cửa hàng nông sản sạch trên địa bàn thành phố Hà Tĩnh thu mua với giá bán tại vườn 40.000 – 45.000 đồng/kg, cao hơn ổi được trồng theo cách thông thường. Sản phẩm ổi của HTX hiện đang được Công ty TNHH Công nghệ NHONHO hoàn tất hồ sơ để cấp chứng nhận hữu cơ trong năm 2025 này.”. Anh Nguyễn Văn Cường cho biết thêm.
Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh tăng cường quản lý chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm trong các hoạt động sản xuất, kinh doanh nông sản.
Đảm bảo an toàn thực phẩm trong sản xuất nông nghiệp, nhất là kiểm soát được đầu vào, nhằm cung cấp thực phẩm an toàn cho người tiêu dùng, đồng thời đảm bảo hệ sinh thái bền vững, bảo vệ môi trường, nâng cao giá trị nông sản, Hà Tĩnh đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ từ UBND tỉnh và các sở, ngành liên quan. Thời gian qua, Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh cũng đã đẩy mạnh tuyên truyền, tăng cường quản lý chất lượng và tổ chức tập huấn hướng dẫn kỹ thuật sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật cho người dân. Cùng với đó, công tác thanh tra, kiểm tra được duy trì thường xuyên, qua đó ngăn chặn và xử lý kịp thời nhiều vụ vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm trong các hoạt động sản xuất kinh doanh, quảng cáo thực phẩm.
Ông Lê Tùng Dương – Chi cục phó Chi cục Phát triển nông thôn và Quản lý chất lượng (Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Tĩnh) cho hay: Tháng hành động vì an toàn thực phẩm năm 2025, đơn vị đã thành lập đoàn và đã kiểm tra 20 cơ sở sản xuất – kinh doanh, lấy 42 mẫu thực phẩm để kiểm nghiệm. Dù chưa phát hiện sai phạm, nhưng việc duy trì thanh tra, kiểm tra thường xuyên góp phần nâng cao hiệu lực quản lý, tạo ra sản phẩm nông, lâm, thủy sản an toàn cho người tiêu dùng, giữ ổn định sản xuất và thúc đẩy thị trường.
Đảm bảo an toàn thực phẩm trong sản xuất nông nghiệp không chỉ là yêu cầu cấp thiết trước tình trạng lạm dụng hóa chất, mà còn là cơ hội để Hà Tĩnh nâng cao chất lượng nông sản, khẳng định thương hiệu trên thị trường. Việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người dân là bước đi đúng đắn, song để người nông dân an tâm sản xuất theo hướng bền vững, cần có thêm chính sách hỗ trợ kỹ thuật, kết nối đầu ra và mở rộng thị trường tiêu thụ./.
Nguyễn Hoàn
