Giữa vùng quê miền núi thuộc xã Mai Hoa (tỉnh Hà Tĩnh), mô hình trồng dưa lưới của anh Nguyễn Xuân Kỷ ở thôn Cao Phong đang là điểm sáng mới trong phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Với sự đầu tư bài bản, áp dụng đồng bộ kỹ thuật nhà màng, tưới tiêu thông minh và chọn giống năng suất, chất lượng đã mang lại hiệu quả kinh tế đáng kể.
Khởi đầu mô hình từ năm 2024, anh Kỷ mạnh dạn đầu tư trên 280 triệu đồng để xây dựng hệ thống nhà màng khép kín rộng hơn 1.000m², lắp đặt đầy đủ hệ thống tưới tiêu tự động và trồng hơn 3.000 gốc dưa lưới giống Huỳnh Long. Mô hình của anh đã cho những tín hiệu tích cực, mở ra hướng đi mới cho sản xuất nông nghiệp tại địa phương, nhất là với những hộ trẻ năng động, dám nghĩ, dám làm.
Giống dưa lưới Huỳnh Long được anh lựa chọn sau thời gian nghiên cứu kỹ thị trường và các đặc tính sinh trưởng. Đây là giống có nguồn gốc từ Nhật Bản, thích hợp với điều kiện khí hậu nhiệt đới như Hà Tĩnh. Theo anh Kỷ, ưu điểm nổi bật của giống dưa này là khả năng chịu nhiệt tốt, sinh trưởng ổn định, tỷ lệ đậu quả cao và chất lượng đồng đều. Thời gian từ khi gieo trồng đến khi thu hoạch dao động từ 75–90 ngày, mỗi quả đạt trọng lượng trung bình 3–3,3kg. Vỏ quả màu vàng sáng bắt mắt, lớp lưới rõ nét, tạo thẩm mỹ cao khi bày bán. Thịt dưa vàng cam, ngọt thanh, mọng nước, giòn và thơm nhẹ – phù hợp với thị hiếu người tiêu dùng hiện nay.
Quả dưa lưới giống Huỳnh Long đang phát triển tốt trong môi trường nhà màng. Lớp lưới đặc trưng trên vỏ dưa bắt đầu hình thành rõ nét
Toàn bộ quá trình canh tác được anh Kỷ ứng dụng công nghệ cao nhằm kiểm soát độ ẩm, dinh dưỡng và điều kiện sinh trưởng tốt nhất cho cây. Hệ thống tưới tự động cài đặt theo thời tiết: vào những ngày nắng nóng kéo dài, anh thiết lập chế độ tưới 20 lần/ngày, mỗi lần cách nhau 30 phút để duy trì độ ẩm đất ổn định. Phân bón được hòa sẵn vào bể nước, kết hợp tưới nhỏ giọt, giúp cây hấp thụ đồng đều và hạn chế thất thoát. Vào những ngày mát mẻ, nhiệt độ ổn định, anh có thể linh hoạt chuyển sang tưới tay để tiết kiệm điện năng và kiểm soát độ ẩm linh hoạt hơn.
“Nhờ nhà màng và hệ thống tưới, tôi có thể chủ động mọi khâu từ khi gieo hạt đến khi thu hoạch, tránh được rủi ro từ sâu bệnh, thời tiết và giảm đáng kể chi phí nhân công. Quan trọng nhất là đảm bảo chất lượng quả đồng đều, mẫu mã đẹp, độ ngọt đạt chuẩn và giữ được độ tươi lâu,” anh Kỷ chia sẻ.
Hiện mô hình của anh Nguyễn Xuân Kỷ đang bước vào vụ trồng thứ hai trong năm. Qua vụ đầu tiên trồng thử nghiệm, năng suất đạt khoảng 6 tấn/vụ cho thấy tiềm năng rõ rệt. Với giá bán sỉ dao động từ 20.000–25.000 đồng/kg và giá bán lẻ khoảng 30.000 đồng/kg có thể mang lại lợi nhuận ròng khoảng 75 triệu đồng. Nếu thời tiết thuận lợi, anh có thể trồng đều 3 vụ/năm, tổng sản lượng đạt khoảng 18 tấn – một kết quả rất khả quan đối với mô hình nông nghiệp công nghệ cao chỉ trên diện tích hơn 1.000m².
Người thân trong gia đình anh Kỷ cùng tham gia chăm sóc vườn dưa lưới – mô hình nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, từng bước mang lại hiệu quả kinh tế ổn định
Anh Kỷ cho biết: “Khi quyết định trồng dưa lưới, tôi đã lường trước những khó khăn về kỹ thuật, vốn và đầu ra sản phẩm. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ từ chính quyền xã, sự đồng hành của cán bộ khuyến nông, tôi có thêm động lực để vượt qua trở ngại ban đầu. Đặc biệt, được tập huấn về kỹ thuật trồng cây trong nhà màng, sử dụng hệ thống tưới nhỏ giọt, tôi chủ động nắm bắt quy trình canh tác hiện đại, giảm rủi ro dịch bệnh.”
Hiện tại, đầu ra sản phẩm chủ yếu thông qua các mối bán lẻ trên địa bàn xã và các cửa hàng nông sản sạch tại Hà Tĩnh. Ngoài ra, anh còn bán trực tiếp qua mạng xã hội và nhận đặt hàng theo nhóm tiêu dùng. Nhờ mẫu mã đẹp, vị ngon và thương hiệu giống Nhật nên dưa lưới Huỳnh Long của anh được thị trường đón nhận tích cực dù chưa chính thức đưa vào kinh doanh quy mô lớn.
Anh Kỷ cũng đang từng bước xây dựng thương hiệu cho sản phẩm. Với định hướng sản xuất an toàn, thân thiện môi trường, anh chú trọng đến việc kiểm soát phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và khâu sơ chế sau thu hoạch. “Sắp tới, tôi sẽ đăng ký tem truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm, đầu tư thêm kho bảo quản lạnh, đồng thời liên kết với các hợp tác xã nông nghiệp trong vùng để mở rộng sản xuất,” anh cho hay.
Trao đổi về mô hình, ông Nguyễn Minh Hiếu – Chuyên viên phòng kinh tế xã Mai Hoa đánh giá: “Anh Nguyễn Xuân Kỷ là người trẻ dám đổi mới tư duy sản xuất. Việc đầu tư bài bản và áp dụng công nghệ cao vào sản xuất là hướng đi đúng đắn, cần được nhân rộng. Đây là mô hình mẫu để địa phương tham khảo trong việc phát triển nông nghiệp bền vững, gắn với nhu cầu thị trường và sản phẩm có giá trị gia tăng.”
Anh Nguyễn Minh Hiếu – chuyên viên Phòng Kinh tế, đánh giá cao mô hình trồng dưa lưới trong nhà màng của anh Nguyễn Xuân Kỷ tại thôn Cao Phong, xã Mai Hoa, tỉnh Hà Tĩnh
Không chỉ chăm chút mô hình của mình, anh Kỷ còn sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm cho những hộ dân khác trong xã muốn chuyển đổi đất vườn tạp sang trồng cây giá trị cao. Theo anh, dưa lưới là loại cây phù hợp với quy mô nhỏ và vừa, chỉ cần khoảng 1.000m² đất, có nhà màng, hệ thống tưới là có thể chủ động sản xuất. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải nắm được quy trình kỹ thuật, nhất là khâu chăm sóc sau khi cây ra hoa, thụ phấn và hình thành quả.
Với sự năng động, tâm huyết và cách làm bài bản, mô hình dưa lưới của anh Nguyễn Xuân Kỷ tại thôn Cao Phong đang mở ra hướng đi mới cho phát triển nông nghiệp chất lượng cao. Thành công bước đầu không chỉ mang lại lợi nhuận kinh tế mà còn là minh chứng rõ nét cho tinh thần đổi mới, sáng tạo của người nông dân trong thời kỳ hội nhập./.
Hoàng Anh Thơ
