Nuôi tôm mùa nắng nóng sẽ phải đối mặt với những khó khăn nhất định từ sự biến nhiệt, từ đó ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe của tôm. Chính vì vậy, để có một vụ nuôi tôm thành công trong mùa nắng nóng, bà con cần có những biện pháp chăm sóc và quản lý ao nuôi phù hợp.
Trên thực tế, tôm sinh trưởng và phát triển tốt trong khoảng 26-32oC, vì thế khi nhiệt độ trên 33oC sẽ khiến cho tôm nuôi bị sốc nhiệt, sức khỏe yếu, dễ bùng phát dịch bệnh. Bên cạnh đó, tôm hoạt động nhiều, mất nhiều năng lượng và tiêu thụ thức ăn nhiều hơn bình thường dẫn đến chất thải nhiều hơn. Ngoài ra, nắng nóng khiến các loại cây cỏ thủy sinh trong ao chết đi, môi trường phú dưỡng hơn tạo điều kiện cho tảo phát triển mạnh mẽ, màu nước đậm,…Để đảm bảo các điều kiện nuôi tôm tốt trong điều kiện nắng nóng, người nuôi tôm cần hiểu rõ và nắm được các giải pháp phòng chống thích hợp.
Cần tăng cường sục khí trong ao để hàm lượng ôxy được cung cấp đủ ở mọi tầng nước.
* Nguồn nước
– Nước được cấp từ ao lắng qua ao nuôi tôm thâm canh, bán thâm canh cần phải cho qua nhiều lớp túi lọc bằng vải dày và được sát trùng để hạn chế mầm bệnh xâm nhập vào trong ao nuôi.
– Mực nước trong ao tôm thâm canh và bán thâm canh từ (1,2- 1,4m) trở lên ( thích hợp nhất là từ 1,5 m) để môi trường nước trong ao tôm ít biến động giúp hạn chế rủi ro do dịch bệnh.
– Kiểm tra các thông số môi trường ao tôm (độ mặn, pH, oxy, nhiệt độ…) và theo dõi hoạt động của tôm để có biện pháp xử lý kịp thời.
– Vào mùa nắng nóng, đôi khi xuất hiện những cơn mưa trái mùa, khi đó môi trường nước sẽ gặp biến động, cần theo dõi để xử lý kịp thời;
* Ao nuôi
– Đối với ao nuôi tôm bán thâm canh hoặc thâm canh, cần nạo vét hết lớp bùn đen lắng đọng dưới đáy ao từ vụ nuôi trước, đáy ao được san bằng phẳng hoặc lót bạt đáy và gia cố bờ ao, cống chắc chắn hạn chế sự rò rỉ nước .
– Xử lí đáy ao nuôi bằng rải vôi, sát trùng và phơi đáy ao
– Nên thiết kế ao lắng có độ sâu lớn (2 – 3 m) để xử lý nước cấp và diệt tạp trước khi đưa vào ao nuôi, đồng thời đây cũng là nguồn nước dự trữ để bù đắp vào ao tôm khi mực nước trong ao bị cạn do nước bị bốc hơi khi trời nắng nóng. Nên đảm bảo diện tích ao lắng và ao xử lý chiếm khoảng 60% toàn hệ thống, chỉ 40% dùng cho ao nuôi.
– Có hệ thống quạt khí phù hợp để có thể cung cấp đầy đủ lượng ôxy hòa tan xuống tầng đáy ao và tránh sự phân tầng nhiệt độ trong ao.
* Thả giống
– Để tăng sức chống chịu của tôm, nên chọn thả tôm cỡ lớn (PL12 trở lên) hoặc thiết kế vèo ương tôm có mái che, thả giống nuôi ở mật độ cao (200 – 300 con/m3), sau một tháng mới chuyển tôm ra ngoài nuôi tiếp. Tôm nên thả nuôi trong ao với mật độ vừa phải để giảm stress cho tôm khi trời nóng (tôm sú 15 – 20 con/m2; tôm thẻ chân trắng thâm canh 50 – 60 con/m2).
Nếu mua giống ở xa, cần vận chuyển tôm trong bao nilon bơm ôxy đóng kín trong thùng xốp, duy trì nhiệt độ 20 – 24oC; nên chọn thời điểm nhiệt độ hạ (như buổi sáng sớm hoặc chiều tối) để thả giống.
– Trước khi thả giống cần gây màu nước cho ao, hạn chế ánh sáng mặt trời chiếu xuyên xuống đáy vừa tăng nhiệt độ nước vừa làm cho tảo đáy phát triển.
* Chăm sóc, quản lý
– Ở nhiệt độ bình thường nên cho tôm ăn đúng quy trình phù hợp sức ăn, tránh dư thừa thức ăn; khi trời nắng nóng tôm sẽ giảm ăn, do vậy chỉ cho tôm ăn lượng thức ăn bằng 70 – 80% lượng thức ăn hằng ngày và tăng lượng thức ăn vào cữ ăn trời mát.
– Khi trời nắng nóng nên mua màn lưới đen, chống nắng căng phía trên mặt ao để hạn chế bức xạ của ánh sáng mặt trời, giảm tăng nhiệt nước ao, tránh gây sốc cho tôm.
– Vào mùa nắng nóng, trời ít mưa, nước bốc hơi, bờ ao rò rỉ làm ao cạn nước, độ mặn tăng và độ trong thấp, tôm dễ bị bệnh khó lột xác, chậm lớn. Do vậy cần bổ sung nước mát (ở tầng đáy) của ao lắng vào ao nuôi để duy trì độ sâu và giảm độ mặn nước ao.
– Cần tăng cường sục khí trong ao để hàm lượng ôxy được cung cấp đủ ở mọi tầng nước. Hạn chế dùng chài, nhá vó lội mò bắt kiểm tra tôm vào ngày nắng nóng để hạn chế hiện tượng đục cơ trên tôm. Định kỳ xiphông nền đáy ao nhằm giảm lượng mùn bã hữu cơ trong ao, hạn chế sinh ra các chất độc ảnh hưởng đến tôm. Nên dùng chế phẩm sinh học định kỳ để tạo hệ vi khuẩn có lợi, chế át vi khuẩn có hại, đồng thời tiêu thụ bớt dinh dưỡng trong nước ao, giảm tảo phát triển, ổn định pH và độ kiềm trong nước.
Phan Thao
