Phát huy lợi thế về điều kiện tự nhiên có điều kiện khí hậu quanh năm mát mẻ, trong lành, nguồn nước khe suối tự nhiên dồi dào, ông Lê Khắc Tân ở thôn Phú Lâm, xã Hương Khê đã mạnh dạn đưa cá tầm – loại đặc sản vùng nước lạnh về nuôi đem lại hiệu quả kinh tế cao, mở ra hướng phát triển kinh tế mới tại địa phương.
Ông Lê Khắc Tân ở thôn Phú Lâm, xã Hương Khê từng là công nhân lâm nghiệp thuộc Ban quản lý rừng phòng hộ Hương Khê. Năm 2011, ông nhận khoán bảo vệ gần 400 ha diện tích rừng trồng của BQL nhằm gìn giữ màu xanh cho rừng, đồng thời kết hợp chăn nuôi gia súc, nuôi trồng thuỷ sản để tăng thu nhập.
Ban đầu ông nuôi các loài cá như mè, trắm, chép… nhưng quá trình nuôi nhận thấy nước khe Rào Trình thuộc xã Hương Khê chảy ra mát lạnh, mùa hè nắng nóng, nhiệt độ ngoài trời có lúc hơn 40oC nhưng nước dưới khe chỉ khoảng 23oC, mùa đông còn xuống 10-15 độ nên ông đã tìm hiểu và quyết định thử sức với giống thuỷ sản mới, ưa lạnh là cá tầm.
Ông Tân chia sẻ: “Trước khi quyết định đầu tư, tôi đã mời cán bộ kỹ thuật về kiểm tra khí hậu, nguồn nước cũng như môi trường sống cho cá tầm. Sau khi nhận được kết quả khảo sát, đánh giá khả quan, tôi bỏ ra hơn 500 triệu đồng đầu tư hệ thống ống dẫn nước lấy từ các khe suối, đắp lại bờ bao, trải bạt và cải tạo lại các ao nuôi với diện tích khoảng 2.000 m2. Trong đó, tôi dành hơn 100 m2, chia thành từng ô có độ sâu hơn 1m để nuôi cá tầm, các ao còn lại để nuôi cá tạp như rô phi, diếc… để bổ sung thức ăn cho cá tầm khi trưởng thành.”.

Ông Lê Khắc Tân nuôi thành công cá tầm ở thôn Phú Lâm, xã Hương Khê
Tháng 9/2021 lứa cá tầm 500 con đầu tiên được xuống giống, cá giống ban đầu thả có chiều dài từ 8-10 cm, trọng lượng 150 con/kg. Năm đầu thử nghiệm, dù chưa đem lại lợi nhuận là bao nhiêu do chi phí đầu tư ban đầu lớn nhưng cá sinh trưởng phát triển tốt, trọng lượng mỗi con 1,8 – 2,2 kg, dài hơn 50 cm, được bán với giá bán 250.000-300.000 đồng/kg. Từ đó, ông Tân đã dần mở rộng quy mô. Đến nay, mỗi năm ông thả nuôi 5000 con, cá được nuôi gối vụ, sau 14-18 tháng là có thể cho thu hoạch.
Ông Tân chia sẻ:“Loài cá này sống tầng đáy, ăn chìm, lúc nhỏ chúng ăn thức ăn chuyên dùng cho cá tầm, kích cỡ nhỏ. Khi lớn chút, tôi cho ăn cá tạp xay nhỏ để giúp thịt săn chắc, ngon. Thời gian đầu khá lo lắng bởi chưa có kinh nghiệm nhiều nhưng tôi tranh thủ thời gian rỗi, mày mò tìm hiểu thêm trên sách báo, mạng internet, cùng với được hỗ trợ kỹ thuật từ đơn vị liên kết cung cấp con giống nên tôi đã dần làm chủ được quy trình nuôi.”.
Nguồn nước từ khe Rào Trình được dẫn tuần hoàn qua hệ thống đường ống khép kín, cung cấp oxy liên tục cho cá, đảm bảo môi trường ao hồ luôn sạch và có dòng chảy. Tuy nhiên, với kinh nghiệm trong mấy năm nuôi cá tầm, công Tân lưu ý: Qúa trình chăm sóc phải theo dõi và vệ sinh bể nuôi thường xuyên, tuyệt đối không để thức ăn dư thừa bám vào bể cá sẽ dễ bị bệnh. Khi quan sát, nếu cá ăn bình thường, thân có màu đen, hoạt động bơi lội nhanh nhẹn chứng tỏ cá khỏe. Còn khi thay đổi thời tiết, hoặc gặp vấn đề về môi trường thì thân cá sẽ ngã màu nhạt và mệt mỏi, không thích bơi lội nhiều, khi đó cần phải xem nguồn nước có bị ô nhiễm ko, thừa hay thiếu, nóng hay lạnh, đục hay trong để xử lý ngay.

Cá tầm loài đặc sản nước lạnh có giá trị kinh tế cao, được thị trường ưa chuộng.
Cá tầm là một trong những loài cá nước ngọt đặc sản, có giá trị kinh tế cao. Loài cá này ưa lạnh và đòi hỏi kỹ thuật nuôi, môi trường nước hết sức khắt khe. Hiện nay, với số lượng nuôi 5000 con theo hình thức gối vụ, mỗi năm ông Tân cung cấp cho thị trường từ hơn 3 tấn cá tầm, đem lại doanh thu gần 1 tỷ đồng, sau khi trừ chi phí, ông có lãi hơn 350 triệu đồng.
Với lợi thế được bao bọc bởi những cánh rừng nguyên sinh, thôn Phú Lâm, xã Hương Khê được có bầu không khí quanh năm mát mẻ, trong lành, nguồn nước khe suối tự nhiên dồi dào, tạo điều kiện để người dân phát triển mô hình nuôi cá tầm- loài thủy sản đặc trưng của vùng nước lạnh. Đây cũng là tiềm năng để địa phương này phát triển khai thác du lịch sinh thái cộng đồng.
Ông Phan Đình Long – Phó trưởng phòng Kinh tế, UBND xã Hương Khê, tỉnh Hà Tĩnh đánh giá: Việc nuôi thành công cá tầm của gia đình ông Lê Khắc Tân ở thôn Phú Lâm, xã Phú Gia cho thấy loài cá này rất phù hợp với điều kiện tự nhiên ở đây. Với điều kiện tự nhiên, khí hậu phù hợp với nuôi cá tầm, chính quyền địa phương sẽ tiếp tục theo dõi đồng thời tuyên truyền, vận động người dân có điều kiện tương tự như ở khu vực Rào Cam, vùng Rào Giữa để nhân rộng mô hình, đồng thời phát triển tua tuyến du lịch cộng đồng trên cung đường đến điểm du lịch sinh thái là Thác Vũ Môn, xã Phú Gia (cũ), từ đó góp phần phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.
Có thể nhận thấy, thành công mô hình nuôi cá tầm giữa đại ngàn Trường Sơn ở thôn Phú Lâm, xã Hương Khê đã khẳng định được những lợi thế riêng có của địa phương để phát triển kinh tế, đồng thời cho thấy sự nhanh nhạy của người dân trong việc đổi mới tư duy làm ăn, góp phần xây dựng quê hương ngày càng giàu mạnh.
Hoàng Thanh