Với mục tiêu phân tích thực trạng HTX nông nghiệp theo Luật HTX năm 2012, đánh giá những kết quả đạt được, đặc biệt là những khó khăn, hạn chế về hiệu quả hoạt động của HTX nông nghiệp trong giai giai đoạn thực hiện Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới. Sáng ngày 28/8/2019, Sở Nông nghiệp và PTNT tổ chức Hội thảo đánh giá hiệu quả hoạt động của các HTX nông nghiệp theo Luật 2012 và giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động HTX nông nghiệp trong thời gian tới.
Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT Nguyễn Tuấn Thanh và Chi cục Trưởng Chi cục phát triển nông thôn Trần Hữu Dực chủ trì Hội thảo.
Sau hơn 05 năm triển khai Luật HTX năm 2012, kinh tế tập thể của tỉnh đã có chuyển biến tích cực, nhiều HTX nông nghiệp đã đổi mới phương thức hoạt động phù hợp với cơ chế thị trường, huy động được nguồn đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, giải quyết việc làm tăng thu nhập cho người lao động, đầu tư mở rộng ngành nghề theo hướng sản xuất hàng hóa từng bước khẳng định là nhân tố góp phần bảo đảm ổn định chính trị và phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.
Hiện nay, theo kết quả rà soát HTX, trong tổng số 800 HTX nông nghiệp trên toàn tỉnh thì có 504 HTX đang hoạt động (chiếm 63%), có 296 HTX đang tạm ngừng hoạt động, đề nghị giải thể (chiếm 37%). So với số lượng HTX nông nghiệp cả nước thì Hà Tĩnh là một trong những tỉnh có số lượng HTX nông nghiệp lớn hơn so với tiềm năng và lợi thế phát triển nông nghiệp của tỉnh. Nhiều HTX hoạt động hiệu quả, tạo lòng tin, mang lại lợi ích cho thành viên, góp phần giải quyết việc làm và tăng thêm thu nhập cho người lao động.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đạt được thì hiệu quả hoạt động mà các hợp tác xã mang lại còn có nhiều hạn chế. Sau khi chuyển đổi, nhiều HTX hoạt chưa đúng với tinh thần Luật HTX năm 2012. nhất là trong lĩnh vực hoạt động nông nghiệp, nhiều HTX quy mô còn nhỏ lẻ, khó mở rộng, thiếu chủ động xây dựng phương án phát triển HTX, vốn điều lệ thấp chủ yếu tập trung vào tài sản cố định, thiếu vốn lưu động; Hoạt động còn mang tính chất phục vụ cho kinh tế hộ thành viên, chưa xuất phát từ nhu cầu thị trường; mô hình kinh tế theo chuỗi giá trị còn ít, đang còn trông chờ vào sự hỗ trợ của Nhà nước; hoạt động của các cấp, ngành, Ban chỉ đạo về phát triển HTX kiểu mới thiếu gắn kết; công tác tuyên truyền pháp luật chưa tập trung, đồng bộ; năng lực nội tại của nhiều HTX còn yếu kém cả về tài chính, cơ sở vật chất, kỹ thuật nghèo nàn; hiệu quả hoạt động còn thấp, chưa mang lại nhiều lợi ích cho thành viên…
Tại Hội thảo nhiều nội dung đã được đưa ra thảo luận, tập trung vào các vấn đề như: Khó khăn, hạn chế của từng loại hình HTX trong lĩnh vực nông nghiệp; các giải pháp: Duy trì hiệu quả hoạt động của các HTX đang hoạt động có hiệu quả; cũng cố, chuyển đổi, nâng cao chất lượng hoạt động của HTX hoạt động yếu kém; xử lý dứt điểm HTX nông nghiệp ngừng hoạt động và thành lập mới HTX chuyên ngành trong thời gian tới.
Theo đó, các định hướng được đưa ra để phát triển HTX trong thời gian tới, đó là: Tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động các HTX nông nghiệp theo hướng duy trì; củng cố và nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX nông nghiệp được đánh giá là có hiệu quả; tập trung triển khai các mô hình hợp tác xã ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nông nghiệp; nâng cao chất lượng hoạt động của các HTX nông nghiệp, yếu kém để đạt tiêu chí có hiệu quả; xử lý dứt điểm giải thể, chuyển đổi sang loại hình khác đối với các HTX nông nghiệp đã ngừng hoạt động; thành lập mới và tạo điều kiện cho các HTX nông nghiệp hoạt động có hiệu quả theo hướng lựa chọn ngành hàng sản phẩm chủ lực của tỉnh để thúc đẩy việc thành lập hợp tác xã chuyên ngành nhằm tổ chức lại sản xuất trong từng ngành hàng; xây dựng và triển khai thực hiện Đề án ”Mỗi xã một sản phẩm” gắn với củng cố, kiện toàn và xây dựng mới các HTX hoạt động có hiệu quả.
Phát biểu tại hội thảo, Phó giám đốc Sở Sở Nông nghiệp và PTNT Nguyễn Tuấn Thanh đánh giá lại các nội dung Hội thảo đã đạt được, đồng thời chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân của tồn tại trong hoạt động của HTX nông nghiệp. Đồng chí cũng nhấn mạnh những giải pháp khắc phục cần triển khai trong thời gian tới mà Hội thảo đã thông qua. Theo đó, cần tiếp tục quán triệt, đổi mới nhận thức và đánh giá đúng vai trò, tầm quan trọng của các HTX nông nghiệp trong phát triển Kinh tế – Xã hội gắn với xây dựng nông thôn mới;… Trên cơ sở tổng điều tra, phân loại HTX nông nghiệp theo lĩnh vực cụ thể để đầu tư phát triển phù hợp với định hướng phát triển của ngành, địa phương; Ngoài ra, gắn việc chỉ đạo xây dựng HTX nông nghiệp với chỉ đạo tái cơ cấu mà ngành nông nghiệp đã và đang thực hiện cùng với chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới. Nâng cao trách nhiệm của các cấp ủy Đảng, chính quyền; đề cao vai trò của Mặt trận và các tổ chức đoàn thể để thúc đẩy hoạt động của các HTX nông nghiệp ngày càng hiệu quả hơn./.
Nguyễn Hoàn
