Cây Đậu xanh là cây trồng cạn chủ lực trong vụ Hè Thu của Hà Tĩnh. Sản xuất đậu xanh chi phí đầu tư thấp, thời gian ngắn, hiệu quả kinh tế khá cao. Tuy nhiên, Vụ Hè Thu xảy ra nắng nóng đầu vụ và mưa lớn vào cuối vụ, do đó để hạn chế ảnh hưởng của điều kiện thời tiết nhằm nâng cao năng suất, hiệu quả của sản xuất đậu xanh, năm 2025, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia thực hiện nhiệm vụ “Xây dựng mô hình và phát triển sản xuất giống đậu xanh 12ĐX02”, để hỗ trợ cho người sản xuất chúng tôi giới thiệu quy trình kỹ thuật thâm canh giống đậu xanh 12ĐX02:

Mô hình sản xuất giống đậu xanh 12ĐX02 tại xã Tùng Châu, huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh
- Nguồn gốc
Giống đậu xanh 12ĐX02 do Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm chọn lọc từ nguồn nhập nội Thái Lan.
- Đặc điểm
Giống đậu xanh 12ĐX02 là giống chín trung bình, có thời gian sinh trưởng từ 70-75 ngày, dạng hình sinh trưởng hữu hạn. 12ĐX02 là giống thuộc dạng cao cây (55-70cm), thân mập, phân cành vừa. Vỏ quả chín mầu nâu đen, khối lượng 1000 hạt 65-70 gram. Hạt màu xanh bóng, phù hợp thị hiếu người tiêu dùng trong nước và xuát khẩu.
Giống chín tập trung, thuận tiện cho việc thu hoạch 2 – 3 lần/vụ. Giống đậu xanh 12ĐX02 có khả năng chống đổ tốt, chịu hạn khá; kháng khá với bệnh đốm nâu, phấn trắng; nhiễm nhẹ với bệnh lở cổ rễ và sâu đục quả. Năng suất trung bình đạt 20,0 – 23,0 tạ/ha, thâm canh tốt có thể đạt 25,0 tạ/ha.
- Kỹ thuật canh tác
3.1. Chuẩn bị đất
– Chọn đất: đất có thành phần cơ giới thịt nhẹ, chủ động tưới tiêu có độ pH = 5,5-7,0.
– Chuẩn bị đất: Tiến hành vệ sinh cỏ dại, cày bừa kỹ. Gieo giống đậu xanh theo hàng để thuận tiện cho việc chăm sóc. Ở các chân đất không bằng phẳng nên chú ý làm rãnh thoát nước.
3.2. Thời vụ gieo
– Vụ Xuân hè: 20/3 – 5/4
– Vụ Hè thu: 30/5 – 30/6
– Vụ Thu đông: 18/8 – 15/9
3.3. Mật độ, khảng cách trồng.
– Lượng giống cho 1ha: 20 – 25kg.
– Mật độ gieo: 25-30 cây (vụ Xuân hè); 30-35 cây/m2 (Hè thu, Thu đông);
– Cách gieo: Hàng cách hàng 40-45cm, hốc cách hốc 12-15cm gieo 1-2 hạt/hốc.
3.4. Phân bón và cách bón phân
– Lượng phân bón cho 1ha: 1 tấn HCVS + 300 – 400 kg vôi bột + 100 kg Urê + 400 kg Super lân + 120 kg Kali clorua.
– Cách bón
+ Bón lót : Toàn bộ HCVS + vôi bột + 100% lân super. Vôi bột bón khi bừa đất lần cuối, chú ý không trộn lẫn vôi bột với các loại phân khác.
+ Bón thúc :
- Lần 1: Khi cây có 2 lá thật bón 50% lượng phân đạm và phân kali, kết hợp xới nhẹ
- Lần 2: Khi cây có 5-6 lá thật, bón lượng phân bón còn lại kết hợp xới, vun cao chống đổ.
– Lưu ý: có thể thay thế phân NPK tổng hợp với lượng quy đổi tương đương, mức cụ thể như sau.
Lượng phân bón NPK quy đổi cho 1 ha
TT
|
Tên phân bón
|
Bón lót
|
Thúc lần 1 lần
khi cây có 4-5 lá thật
|
1
|
NPK 5:10:3
|
400 kg
|
500 kg
|
2
|
NPK 6:8:4
|
400 kg
|
400 kg
|
3
|
Kali clorua (phân đơn)
|
–
|
70 – 80 kg
|
3.5. Chăm sóc:
– Vun xới:
+ Xới lần 1: Khi cây có 2 lá thật kết hợp tỉa định cây, đảm bảo mật độ 30 -35cây/m2.
+ Xới lần 2: Khi cây có 5-6 lá thật kết hợp bón thúc phân và vun gốc.
– Tưới tiêu: Đảm bảo độ ẩm đất trong suốt quá trình sinh trưởng phát triển của cây.
+ Tưới lần 1 (khi đất khô hạn): Tưới trực tiếp vào hàng sau khi bón lót phân trước khi gieo hạt.
+ Tưới lần 2: Sau mọc 15 ngày, lần 3 sau mọc 30 ngày, lần 4 sau mọc 45 ngày, lần 5 sau mọc 60 ngày (Nếu độ ẩm đất < 80%)
+ Tiêu nước: Không để nước ngập quá 2 giờ.
3.6. Phòng trừ sâu bệnh:
Thường xuyên kiểm tra đồng ruộng để phát hiện và phòng trừ sâu bệnh kịp thời, sử dụng thuốc BVTV theo đúng quy trình hướng dẫn hoặc theo khuyến cáo của cơ quan chuyên môn.
– Phòng từ bệnh lở cổ rễ: xử lý hạt giống bằng thuốc trừ nấm Rovral trước khi gieo (1g thuốc/1kg hạt giống).
– Phòng trừ bệnh hại lá: Dùng Daconil; Anvil; Bayleton 0,1- 0,3%… phun lần 1 sau mọc 40-45 ngày, lần 2 cách lần một 15-20 ngày để ngăn ngừa bệnh hại lá làm rụng lá sớm.
– Phòng trừ sâu hại lá, đục hoa, quả và hạt: dùng thuốc Sumidicin, Alphan 5EC, Basudin, Supracide 40 NP…
3.7. Thu hoạch và bảo quản:
– Thời điểm thu hoạch được bắt đầu khi quả chuyển sang màu đen, quả được phơi 1-2 nắng rồi đập lấy hạt. Hạt sau khi phơi 3-5 nắng được đưa vào bảo quản ở nơi thoáng mát.
– Bảo quản: hạt đậu được cho vào bao bảo quản trong kho. Bao đậu nên được xếp theo hàng, không để sát tường, có lối đi thông thoáng, tiện xử lý khi cần thiết.
Hà Trần