Xã Cẩm Duệ – tỉnh Hà Tĩnh là địa phương có nhiều lợi thế về điều kiện tự nhiên để nuôi trồng thủy sản nước ngọt. Những năm qua, nhiều hộ dân tại địa phương này đã mạnh dạn đem các đối tượng thủy sản có giá trị kinh tế cao vào nuôi nhằm khai thác tối đa diện tích mặt nước, nâng cao hiệu quả kinh tế. Điều này không chỉ đa dạng hóa đối tượng nuôi, mà còn góp phần nâng cao thu nhập, nâng cao hiệu quả kinh tế trên cùng đơn vị diện tích.

Nhận thấy chăn nuôi lợn ngày càng khó khăn do giá cả thức ăn, con giống cao lại thêm dịch bệnh ngày càng phức tạp nên ông Trần Văn Hiếu ở thôn Na Trung, xã Cẩm Duệ quyết định chuyển đổi đối tượng chăn nuôi. Cuối năm 2020, sau khi tìm hiểu các mô hình nuôi ếch thành công ở một số địa phương, ông Hiếu đã cải tạo toàn bộ ô chuồng trước đây dùng  chăn nuôi lợn, đầu tư thêm các hệ thống ống cấp thoát, lọc nước để nuôi ếch Thái Lan. Sau vài vụ đầu thắng lợi, ông Hiếu đã mở rộng quy mô từ 5 bể nuôi lên 8 bể, diện tích mỗi bể 8m và thả nuôi hơn 6.000 con ếch giống. Để giảm bớt chi phí mua con giống, ông Hiếu còn cho ếch đẻ và ương giống thành công. Theo tính toán của ông Hiếu, cứ sau 3 tháng ếch đạt trọng lượng 200-250gr/con là có thể thu hoạch. Với cách nuôi gối vụ, mỗi năm ông Hiếu xuất bán hơn 2 tấn ếch thương phẩm với giá giao động 60.000 – 70.000đồng/kg. Ngoài ra, ông còn cung ứng cho thị trường trên 4.000 con ếch giống, với giá 2.500 đồng/con.

Mô hình nuôi ếch Thái Lan của anh Trần Văn Hiếu ở thôn Na Trung, xã Cẩm Duệ đem lại hiệu quả kinh tế cao

Ngoài nuôi ếch, ông Hiếu còn cải tạo diện tích vườn nhà để đầu tư nuôi hơn 3 nghìn con cá lóc trong bể xi măng. Theo ông Hiếu, cá lóc là loài cá có sức đề kháng tốt, tốc độ tăng trưởng nhanh và giá trị thương phẩm cao. Với kỹ thuật chăm sóc hợp lý có thể thu hoạch sau 4-5 tháng, đạt trọng lượng trung bình từ 700g-1kg/con, lợi nhuận mang lại cao hơn so với nuôi cá lóc trong ao tự nhiên. Ngoài ra, ông Hiếu còn tận dụng diện tích để nuôi cá rô đầu nhím và ốc bươu đen – hai loài thủy sản dễ nuôi, ít bệnh và có giá trị kinh tế ổn định. Sau khi trừ chi phí, gia đình ông có lãi từ 150-200 triệu đồng/năm. Ông Hiếu cho biết, trong các đối tượng nuôi kể trên thì ếch là đối tượng nuôi mang lại hiệu quả kinh tế cao nhất do ông đã chủ động sản xuất được con giống phục vụ nuôi thương phẩm và cung cấp ra thị trường.

Bà Nguyễn Thị Thành tại thôn Na Trung – xã Cẩm Duệ đã từng đầu tư nuôi gia súc, gia  cầm nhưng hiệu quả mang lại không như mong đợi. Sau khi tìm hiểu qua các kênh khuyến nông và học hỏi từ mô hình thực tế tại các địa phương, bà Thành quyết định chuyển sang nuôi cá lóc thương phẩm. Bà đã đầu tư 3 bể nuôi (mỗi bể có diện tích 20m2), các bể được xây bằng xi măng, có hệ thống cấp thoát nước riêng biệt và tạo độ nghiêng để dễ dàng vệ sinh. Theo bà Thành chia sẻ: Để nuôi thành công cần phải chọn địa điểm thoáng mát, phải chủ động được nguồn nước sạch và thay nước mỗi ngày 2 lần. Giai đoạn đầu  khi cá còn nhỏ cho cho ăn hoàn toàn bằng thức ăn công nghiệp với hàm lượng đạm 38 -40%. Khi cá đạt kích cở 15 -20cm/con thì bổ sung 50% cá tạp xay nhỏ để đảm bảo cho cá phát triển. Bà còn cho biết thêm: khi xây dựng bể phải đảm bảo độ cao trên 1m, có giăng lưới phía trên thành bể 1.5m, nền đáy phải có độ nghiêng về chổ thoát nước để dễ dàng khi vệ sinh, đặc biệt đáy và tường phải được ốp bằng gạch men để tránh xây xát cho cá trong quá trình nuôi vì đặc điểm của cá lóc là vận động nhiều và hay nhảy ra ngoài. Trên diện tích 60m2, với số lượng nuôi mỗi năm là 6 ngàn con, có tỷ lệ sống đạt khoảng 90%, cỡ thu hoạch lkg/con, tổng sản lương thu hoạch mỗi năm trung bình đạt xấp xỉ 5 tấn. Với giá bán dao động từ 65-70 ngàn đồng/kg thì trung bình mỗi năm gia đình bà Thành thu về lợi nhuận từ 100 – 150 triệu đồng.

Bà Nguyễn Thị Thành ở thôn Na Trung, xã Cẩm Duệ vệ sinh bể cá lóc trước lúc cho ăn

Ngoài các đối tượng trên, hiện nay nhiều hộ nuôi trồng thủy sản trên địa bàn xã Cẩm Duệ còn đem  các đối tượng nuôi mới có giá trị kinh tế cao vào phát triển kinh tế như  tôm càng xanh. Trong đó, mô hình của anh Đào Văn Chiến tại thôn Xuân Lâu là một điển hình. Với diện tích 0,3 ha ao đầm, những năm trước anh Chiến chủ yếu nuôi cá truyền thống nhưng không hiệu quả, đầu ra bấp bênh. Sau khi tìm hiểu, anh  Chiến mạnh dạn chuyển đổi toàn bộ diện tích 0,3 ha để nuôi tôm càng xanh. Mỗi năm, anh thả nuôi 6 – 8 vạn tôm giống, sau hơn 5 – 6 tháng nuôi, tỷ lệ sống đạt 60% – 65%, kích cở tôm thương phẩm 20-25 con/kg, anh thu về hơn 600 – 700kg, với giá bán dao động 300 – 350 ngàn đồng/kg, sau khi trừ chi phí đem về lợi nhuận 200 – 250 triệu đồng/năm. So với nuôi cá truyền thống trước đây, nuôi tôm càng xanh mang lại hiệu quả gấp 4-5 lần. Theo anh Chiến: tôm càng xanh dễ nuôi, ít dịch bệnh, giá bán cao. Tuy nhiên, để nuôi tôm càng xanh có hiệu quả cao cần chọn được nguồn tôm giống tốt. Trong quá trình nuôi phải quản lý tốt về thức ăn, ao hồ phải đảm bảo không ngập về mùa lũ, thường xuyên kiểm tra các yếu tố môi trường . Đặc biệt nuôi tôm càng xanh đòi hỏi nguồn nước sạch chủ động, giàu ô xi thì mới mang lại hiệu quả cao cho người nuôi.  

 Ông Trương Quang Thuận Chủ tịch Hội Nông dân xã Cẩm Duệ, tỉnh Hà Tĩnh cho biết: “Việc xây dựng thành công các mô hình nuôi trồng thủy sản, nhất là mạnh dạn chuyển đổi đối tượng nuôi mới, không chỉ giúp người dân tăng thu nhập, nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn giúp  địa phương củng cố vững chắc tiêu chí tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn trên hành trình xây dựng nông thôn mới. Từ những kết quả bước đầu đạt được, hiện nay, cùng với việc tiếp tục hỗ trợ người dân tiếp cận các khoa học kỹ thuật mới vào sản xuất, xã Cẩm Duệ đang có kế hoạch tổ chức đánh giá thực tế để nhân rộng trong thời gian tới”.

Có thể thấy, việc đa dạng hóa các đối tượng nuôi và hình thức nuôi thủy sản nước ngọt đã mang lại hiệu quả thiết thực về mặt kinh tế cho người dân. Đây là hướng phát triển phù hợp với nhiều địa phương có tiềm năng về nuôi trồng thủy sản nước ngọt. Bên cạnh sự mạnh dạn chuyển đổi sản xuất từ chính người dân thì các cấp các ngành chuyên môn cần tăng cường chuyển giao, hướng dẫn khoa học kỹ thuật, có chính sách hỗ trợ người dân để từng bước phát triển nghề nuôi trồng thủy sản một cách bền vững./.

Phú Hòa