Trong bức tranh phát triển nông nghiệp Hà Tĩnh những năm gần đây, chương trình OCOP ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong thúc đẩy kinh tế nông thôn, hỗ trợ các chủ thể phát triển sản phẩm đặc trưng quê hương theo hướng chuẩn hóa và bền vững. Đặc biệt, nhóm sản phẩm đạt OCOP 4 sao đang cho thấy sức bật mạnh mẽ, trở thành “tấm vé thông hành” giúp nhiều đặc sản Hà Tĩnh bước ra khỏi thị trường truyền thống, tiến sâu vào hệ thống phân phối hiện đại, du lịch trải nghiệm và mở rộng cơ hội vươn xa.
Với các chủ thể tham gia OCOP, tiêu chuẩn 4 sao không chỉ là sự ghi nhận, mà còn là “tấm giấy thông hành” để sản phẩm tự tin tiến vào thị trường rộng lớn hơn. Ông Trần Đình Chiến, Giám đốc Công ty CP Nông nghiệp Hương Sơn chia sẻ: “Việc được chứng nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao không chỉ tạo cho doanh nghiệp “tấm vé thông hành” để tiếp cận những thị trường quy mô lớn, mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về chất lượng, độ an toàn và khả năng truy xuất nguồn gốc của sản phẩm. Đây cũng là bước đệm quan trọng giúp thương hiệu đặc sản của tỉnh lan tỏa rộng rãi hơn. Khi đầu ra ổn định, doanh nghiệp có điều kiện tái đầu tư, mở rộng sản xuất và nâng cấp dây chuyền chế biến theo hướng hiện đại, nâng cao giá trị dinh dưỡng và mức độ tinh chế của từng sản phẩm.
Mỗi năm Công ty CP Nông nghiệp Hương Sơn thu mua hơn 1,5 tấn nhung hươu tươi, ký hợp đồng bao tiêu với nhiều trang trại và hàng trăm hộ chăn nuôi trên địa bàn
Hiện nay, mỗi năm Công ty CP Nông nghiệp Hương Sơn thu mua hơn 1,5 tấn nhung hươu tươi, ký hợp đồng bao tiêu với nhiều trang trại và hàng trăm hộ chăn nuôi trên địa bàn. Cùng với đó, công ty còn hỗ trợ kỹ thuật, cung cấp con giống, hướng dẫn quy trình chăm sóc nhằm bảo đảm chất lượng nhung đầu vào luôn ổn định. Những hoạt động này đang góp phần hình thành vùng nguyên liệu nhung hươu ngày càng chuẩn hóa, phục vụ hiệu quả cho chế biến sâu trong thời gian tới.
Không ít cơ sở quy mô gia đình cũng từng bước thay đổi khi tham gia chương trình OCOP. Tại phường Hải Ninh, cơ sở Nước mắm Nhất Ninh đã có sự chuyển mình rõ rệt sau khi sản phẩm đạt OCOP 4 sao từ năm 2022. Từ một cơ sở nhỏ, làm mắm theo phương pháp thủ công truyền thống, Nhất Ninh đã đầu tư máy chiết rót, khu vực ủ chượp đảm bảo vệ sinh, hoàn thiện nhãn hiệu, mã QR truy xuất nguồn gốc.
“Trước kia, nước mắm gia đình chủ yếu bán cho bà con quanh vùng, khách du lịch mua làm quà. Nhưng từ khi có sao OCOP, chúng tôi có thể đưa sản phẩm vào cửa hàng đặc sản trong tỉnh và nhiều tỉnh lân cận. Sản lượng tăng đều, đạt hơn 40.000 lít/năm”, bà Nguyễn Thị Mỹ Ngọc, chủ cơ sở cho biết.
Không chỉ nước mắm, nhiều sản phẩm truyền thống khác cũng được “đánh thức”. Ở xã Tùng Lộc, cơ sở Nhang An An đang tích cực chuẩn hóa quy trình, đầu tư dây chuyền và cải tiến mẫu mã nhằm hướng tới đạt chuẩn OCOP 4 sao với sản phẩm Nhang Diệp. Để đáp ứng yêu cầu của chương trình, cơ sở mạnh dạn đầu tư hàng trăm triệu đồng cho máy se nhang tự động, máy ép nhang nụ, đồng thời thay đổi toàn bộ quy trình theo hướng “5 không”: không hóa chất, không phẩm màu, không lưu huỳnh, không keo hóa học, không nguyên liệu trôi nổi.

Cơ sở Nhang An An đang tích cực chuẩn hóa quy trình, đầu tư dây chuyền và cải tiến mẫu mã nhằm hướng tới đạt chuẩn OCOP 4 sao với sản phẩm Nhang Diệp
Anh Nguyễn Đức Phượng – chủ cơ sở cho biết: “Tham gia OCOP buộc chúng tôi phải chuyên nghiệp hóa sản xuất. Nhưng đổi lại, sản phẩm được người tiêu dùng tin tưởng hơn. Những đơn hàng từ Hà Nội, Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh tăng rõ rệt.”.
Nhóm sản phẩm chế biến từ nông sản và dược liệu địa phương cũng là điểm sáng trong hành trình nâng hạng OCOP. Là sản phẩm mật ong OCOP đạt chất lượng 4 sao đầu tiên của Hà Tĩnh, thương hiệu mật ong Cường Nga tại xã Sơn Giang ngày càng được khách hàng đón nhận. Ngoài kênh bán hàng truyền thống, HTX đã linh hoạt tiếp cận các nền tảng số như: Facebook, Zalo và các sàn thương mại điện tử.
Anh Nguyễn Văn Cường, Giám đốc HTX Mật ong Cường Nga, cho biết: “Để giữ vững thương hiệu và nâng cao chất lượng mật ong địa phương, tôi luôn cập nhật kiến thức mới, áp dụng tiến bộ kỹ thuật vào quá trình nuôi và khai thác. Từ khâu chọn giống, chăm sóc đàn ong đến thu hoạch, bảo quản đều được thực hiện nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng. Tôi cũng tích cực tham gia hội chợ, chương trình xúc tiến thương mại để quảng bá sản phẩm, đồng thời lắng nghe phản hồi của khách hàng nhằm liên tục cải tiến, tạo dựng uy tín cho HTX”.

Việc được chứng nhận đạt chuẩn OCOP 4 sao không chỉ tạo cho doanh nghiệp “tấm vé thông hành” để tiếp cận những thị trường quy mô lớn
Hiện toàn tỉnh mới có 8 sản phẩm đạt OCOP 4 sao, trong tổng số 272 sản phẩm OCOP đang còn hiệu lực. Điều này cho thấy Hà Tĩnh vẫn còn dư địa lớn để tiếp tục nâng hạng sản phẩm.
Ông Ngô Đình Long, Phó Chánh Văn phòng Điều phối Nông thôn mới tỉnh, cho biết: “Tỉnh đang tập trung hỗ trợ chủ thể nâng cao chất lượng sản phẩm, đầu tư công nghệ chế biến, phát triển sản phẩm OCOP xanh và gắn sản phẩm với hoạt động du lịch. Mục tiêu là không chỉ tăng số lượng sản phẩm 4 sao, mà còn phấn đấu có sản phẩm đạt 5 sao trong những năm tới”.
Có thể nói, OCOP 4 sao đang tạo nên sự thay đổi mạnh mẽ từ nhận thức đến hành động của các chủ thể. Sản phẩm được chuẩn hóa, thương hiệu được nâng tầm, thị trường được mở rộng. Từ đó, giá trị nông sản Hà Tĩnh được nâng cao, đóng góp thiết thực cho kinh tế nông thôn. Trong thời gian tới, khi ngày càng nhiều cơ sở, doanh nghiệp mạnh dạn đầu tư để chinh phục OCOP 4 sao, những “tấm vé thông hành” này sẽ tiếp tục đưa đặc sản Hà Tĩnh đến gần hơn với người tiêu dùng cả nước, thậm chí hướng ra thị trường quốc tế./.
Ánh Nguyệt