Trong bối cảnh chăn nuôi bò cỏ truyền thống ngày càng bộc lộ nhiều hạn chế, nhiều hộ dân ở Hà Tĩnh đã mạnh dạn chuyển sang nuôi các giống bò hướng thịt có năng suất cao. Tại thôn Phúc Sơn, (xã Tùng Lộc), mô hình nuôi bò 3B nhốt chuồng của gia đình anh Trần Văn Thư đang trở thành điển hình về chăn nuôi hàng hóa, mỗi năm xuất bán trên 100 con bò thịt, mang lại nguồn thu nhập ổn định và bền vững.
Gắn bó với nghề chăn nuôi bò hơn 15 năm, gia đình anh Trần Văn Thư từng chăn thả hàng chục con bò cỏ sinh sản và bò thịt. Tuy nhiên, mô hình truyền thống tốn nhiều công chăm sóc, bò lớn chậm, thời gian nuôi kéo dài tới hơn 18 tháng, trọng lượng chỉ đạt 160 – 170 kg/con. Giá bán thấp, lại phụ thuộc nhiều vào mùa vụ, thu nhập bấp bênh khiến anh Thư nhiều lần bỏ chuồng. “Bò cỏ nuôi rất lâu mà hiệu quả không cao. Mỗi lần hạn hán hay rét đậm, bò sụt cân nhanh, thiếu thức ăn, rủi ro lớn. Tôi luôn trăn trở phải tìm hướng mới hiệu quả hơn”, anh Thư nhớ lại.

Mỗi năm gia đình anh Thư xuất bán trên 100 con bò thịt, mang lại nguồn thu nhập ổn định và bền vững.
Năm 2019, qua tìm hiểu và tham quan các mô hình chăn nuôi chất lượng cao ở Nghệ An, Thanh Hóa, anh nhận thấy giống bò 3B phù hợp với điều kiện chăn nuôi nhốt, có tốc độ tăng trọng nhanh, ít bệnh, chất lượng thịt cao và mang lại hiệu quả kinh tế vượt trội. Nhận thấy tiềm năng, anh quyết định chuyển toàn bộ từ nuôi bò cỏ sang nuôi bò 3B hướng thịt. Năm 2020, anh Thư được tham gia mô hình vỗ béo bò thịt lai 3B do Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ. Tại đây, anh được cán bộ kỹ thuật trực tiếp hướng dẫn quy trình nuôi vỗ béo khoa học, từ khâu chọn giống, cải tạo chuồng trại, khẩu phần thức ăn cân đối giữa thức ăn tinh – thô xanh, đến kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ dịch bệnh.
Từ những lứa bò đầu tiên, anh Thư nhận thấy hiệu quả rõ rệt nên mạnh dạn đầu tư mở rộng chuồng trại, trồng thêm cỏ và dự trữ thức ăn. Hiện tại, trang trại của anh nuôi thường xuyên gần 50 con bò 3B, được bố trí trong khu chuồng thoáng mát, nền bê tông, có hệ thống thu gom và xử lý chất thải đảm bảo vệ sinh môi trường. Bò được nuôi bằng nhiều loại thức ăn tự nhiên sẵn có như cỏ voi, ngô ủ chua, rơm khô…, kết hợp khẩu phần thức ăn tinh giúp tăng trọng nhanh.
Theo anh Thư, bò 3B có tốc độ lớn rất nhanh, chỉ cần 12-14 tháng là có thể đạt 250-300 kg/con, những con nuôi kỹ có thể vượt 320 kg. Mỗi năm, gia đình anh nuôi gối 2 lứa, xuất bán hơn 100 con bò thịt. Giá bán bò 3B hơi tại địa phương dao động từ 85.000 – 95.000 đồng/kg, tùy thời điểm. Nhờ vậy, sau khi trừ chi phí, gia đình anh thu về hàng trăm triệu đồng mỗi năm.

Nuôi bò nhốt chuồng giúp anh Thư quản lý tốt hơn vấn đề dịch bệnh.
Nuôi bò 3B theo hướng nhốt chuồng mang lại nhiều lợi ích thiết thực, đặc biệt phù hợp với những vùng có diện tích đồng cỏ hạn chế như xã Tùng Lộc. Người nuôi có thể chủ động chuẩn bị thức ăn quanh năm, đảm bảo đàn bò không bị thiếu hụt dù vào mùa mưa rét hay nắng hạn. Đàn bò tăng trọng nhanh, dễ dàng theo dõi sức khỏe và kiểm soát dịch bệnh, đồng thời mô hình này giảm đáng kể công chăm sóc so với chăn thả truyền thống, giúp nâng cao hiệu quả kinh tế và tiết kiệm thời gian cho người nuôi, anh Thư chia sẽ.
Qua nhiều năm gắn bó với chăn nuôi bò 3B, anh Thư đã đúc kết được quy trình chăm sóc khá bài bản. Theo anh, trước hết phải chọn được con giống khỏe, có nguồn gốc rõ ràng, trọng lượng từ 70 – 100 kg/con, không dị tật và đã được tiêm phòng đầy đủ. Chuồng nuôi cần xây dựng thoáng mát, cao ráo, nền đổ bê tông có độ dốc để thuận tiện vệ sinh; bình quân mỗi con cần từ 2,5 – 3 m² diện tích.
Về dinh dưỡng, anh Thư duy trì khẩu phần thức ăn gồm 60-70% thức ăn xanh như cỏ voi, thân ngô, rơm… và 20-30% thức ăn tinh, kết hợp bổ sung khoáng, vitamin để tăng sức đề kháng. Nước uống sạch được cung cấp thường xuyên, giúp đàn bò luôn khỏe mạnh và tiêu hóa tốt. Ngoài ra, việc theo dõi sức khỏe đàn bòhàng ngày cũng được anh Thư chú trọng, nhất là giai đoạn giao mùa dễ phát sinh bệnh đường ruột và hô hấp.
Theo kinh nghiệm của anh, khi bò đạt trọng lượng 280 – 300 kg/con là thời điểm tối ưu để xuất bán, vừa đảm bảo hiệu quả kinh tế, vừa tiết kiệm chi phí thức ăn. Nhờ tuân thủ chặt chẽ các bước kỹ thuật này, đàn bò của anh sinh trưởng đồng đều, tỷ lệ hao hụt thấp và luôn đạt trọng lượng theo đúng nhu cầu thị trường.
Thời gian tới, anh Thư dự định mở rộng diện tích trồng cỏ và cải tạo lại một phần chuồng trại, nâng quy mô đàn lên 70- 80 con. Anh cũng mong muốn được tham gia các mô hình hỗ trợ, đào tạo kỹ thuật và liên kết tiêu thụ sản phẩm để ổn định đầu ra. “Nuôi bò 3B có nhiều tiềm năng, nhưng người nuôi cần được kết nối với doanh nghiệp để xây dựng chuỗi liên kết thì mới yên tâm đầu tư lâu dài”, anh Thư nói.
Ông Nguyễn Chỉ Tùng, Trưởng phòng Kinh tế UBND xã Tùng Lộc cho biết: “Mô hình nuôi bò 3B của anh Trần Văn Thư là điển hình về chăn nuôi bò thương phẩm có hiệu quả cao, góp phần nâng cao thu nhập, mở ra hướng đi bền vững phát triển kinh tế tại địa phương. Chính quyền địa phương đang tuyên truyền, vận động các hộ nông dân khác tham khảo và nhân rộng trong thời gian tới”./.
Ánh Nguyệt