Là một xã ven biển thuộc huyện Kỳ Anh, tuy nhiên xã Kỳ Xuân lại có địa hình cả trung du và miền núi, có nhiều diện tích đất gò đồi rộng nên nhiều năm qua, ngoài phát triển kinh tế từ nghề khai thác thủy hải sản, người dân nơi đây đã biết tận dụng lợi thế để phát triển đa dạng hóa các đối tượng cây trồng, vật nuôi. Trong đó, đáng chú ý là mô hình nuôi dê bán chăn thả. Mô hình này đã và đang mang lại hiệu quả kinh tế rõ nét cho nhiều hộ dân địa phương.

Tận dụng lợi thế trang trại nằm ngay sát chân núi, năm 2020 gia đình ông Nguyễn Văn Tân thôn Xuân Phú xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh đã tìm hiểu và mua 5 con dê giống về thả nuôi, trong đó có 1 dê đực để phối giống và 4 dê cái. Sau một thời gian, nhận thấy dê dễ nuôi, phát triển tốt, ông đã quyết định xây dựng chuồng trại để nhân đàn, mở rộng quy mô. Từ 5 con ban đầu, đến nay, đàn dê của gia đình ông Tân đã nhân rộng được 30 con, mỗi năm từ xuất bán dê thịt và dê sinh sản đã đem lại thu nhập cho gia đình từ 45-50 triệu đồng.

Nhờ đầu tư chăn nuôi dê gia đình ông Nguyễn Văn Tân thôn Xuân Phú xã Kỳ Xuân có thu nhập ổn định.

Theo ông Tân, so với chăn nuôi bò, chăn nuôi dê đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn và nhất là phù hợp với điều kiện núi đá ở đây. Đặc biệt, dê ít dịch bệnh, không tốn công chăm sóc, thức ăn cho dê cũng khá đa dạng, chủ yếu là cây cỏ tự nhiên, hoa lá rừng, không cần nhiều thức ăn tinh bổ sung nên chăn nuôi không quá vất vả và chi phí đầu tư không cao. Điều đáng nói, giống dê địa phương này cho sinh sản phát triển tốt nên người dân còn tự nhân giống, tăng đàn mà không mất chi phí mua dê con. Vì thế, dê đã trở thành vật nuôi được khá nhiều hộ dân tại xã Kỳ Xuân lựa chọn để phát triển kinh tế, tăng thu nhập.

Cũng là một trong những hộ chăn nuôi dê thành công tại địa phương, ông Đậu Đình Tự ở thôn Xuân Tiến, xã Kỳ Xuân luôn duy trì tổng đàn 45 -50 con/năm. Sau khi bán dê giống và dê thịt, mỗi năm đem lại thu nhập cho gia đình ông Tự 70-80 triệu đồng.

Ông Tự cho biết, thời gian để dê con trưởng thành và cho sinh sản từ 7 đến 12 tháng, trọng lượng đạt từ 25-30kg/con, trung bình 1 năm dê đẻ 2 lứa, mỗi lứa từ 2 đến 3 con, còn dê thịt có thể xuất bán khi đạt được thời gian nuôi từ 5-6 tháng. Vì vậy, để chăn nuôi dê thành công, người nuôi cũng cần tìm hiểu kỹ về các giai đoạn phát triển để có hướng đầu tư phù hợp, cân đối tổng đàn và thời điểm xuất bán để được giá, đem lại hiệu quả kinh tế cao.

“Chăn nuôi dê theo hình thức bán chăn thả không tốn nhiều thời gian chăm sóc. Vì chủ yếu khi được thả ở đồi núi, dê tự kiếm thức ăn. Nhưng chuồng trại nuôi dê phải được xây dựng cao ráo, thoáng mát về mùa hè và ấm về mùa đông. Đặc biệt, người nuôi phải chú ý thời gian chăn thả phải hợp lý theo mùa để dê đảm bảo phát triển tốt và hạn chế dịch bệnh. Theo đó, về mùa hè dê thường được chăn thả khi thời tiết không quá nắng, buổi sáng từ 7 đến 9 giờ, buổi chiều từ 3 -5 giờ. Còn về mùa đông, hầu như dê được nuôi nhốt trong chuồng, người chăn nuôi phải chủ động thức ăn, cung cấp đầy đủ cho dê ăn ngày 2 lần, sáng sớm và chiều tối, thức ăn đảm bảo sạch sẽ, ráo nước, để dê không bị mắc các bệnh đường ruột.”. Ông Tự chia sẻ thêm.

Để nhân rộng mô hình chăn nuôi dê, những năm quan, UBND xã Kỳ Xuân– huyện Kỳ Anh đã có những chính sách quan tâm, hỗ trợ các hộ dân, nhằm khuyến khích nhân rộng mô hình này. Cụ thể, với mô hình từ 15 con dê cái trở lên sẽ được hỗ trợ 15 triệu đồng xây dựng chuồng trại và 2 triệu đồng mua con giống. Cùng với đó, nhằm tạo điều kiện cho các hộ dân chia sẽ kinh nghiệm và cùng nhau phát triển chăn nuôi. Năm 2022, UBND xã Kỳ Xuân đã thành lập Tổ hội chăn nuôi dê có 15 hộ gia đình tham gia với tổng con giống ban đầu 350 con.Từ khi được thành lập, nghề chăn nuôi dê ngày càng phát triển, sản phẩm thịt dê cung cấp ra thị trường ngày càng lớn. Đặc biệt, giống dê địa phương được thả bán tự nhiên, thịt thơm ngon nên luôn được thị trường ưa chuộng, người nuôi không phải lo đầu ra.

Đến nay, xã Kỳ Xuân có tổng đàn dê trên 1000 con/năm, đem lại thu nhập mỗi hộ gia đình từ 50-150 triệu đồng/năm.

Ông Ngô Đức Hùng- Chủ tịch Hội nông dân xã Kỳ Xuân cho biết: Trong thời gian qua, Hội Nông dân xã đã liên kết với Hội Nông dân huyện Kỳ Anh hỗ trợ cho tổ hội chăn nuôi dê vay 500 triệu đồng từ nguồn vốn phát triển nông nghiệp tỉnh để đầu tư vào tăng đàn và áp dụng khoa học kỹ thuật vào chăn nuôi. đến thời điểm này, tổng đàn đã tăng lên trên 1000 con, mỗi năm xuất bán ra thị trường gần 10 tấn dê thịt và hàng trăm con giống, đem lại thu nhập cho mỗi hộ gia đình từ 50 đến 150 triệu đồng/năm. Thời gian tới Hội sẽ tiếp tục tổ chức các chương trình tập huấn nâng cao kiến thức cho các hội viên, hấp thụ các chế độ chính sách hỗ trợ từ các cấp để giúp hội viên tăng số lượng, sản lượng và nâng cao giá trị sản xuất, nhằm mang lại thu nhập cao cho các hội viên và phát huy được các sản phẩm thế mạnh của địa phương.

Có thể thấy, việc phát huy lợi thế sẵn có cùng với các chính sách thiết thực đến với người dân đã kịp thời động viên, khuyến khích các hộ chăn nuôi dê trên địa bàn xã Kỳ Xuân, huyện Kỳ Anh phát triển và tiếp tục nhân rộng mô hình, qua đó góp phần nâng cao thu nhập và giảm nghèo bền vững cho người dân ở một vùng quê lâu nay vốn chỉ mưu sinh từ nghề chài lưới, đưa người dân thoát nghèo và làm giàu chính đáng trên mảnh đất quê hương./.

Nguyễn Hoàn