Mô hình ấp nở trứng, bán con giống gia cầm đang mang lại hiệu quả kinh tế cao đối với nhiều hộ gia đình. Được sự hỗ trợ của dự án “Xây dựng mô hình sản xuất giống gia cầm tại chỗ” từ Trung tâm nghiên cứu gia cầm Thụy Phương (Trung tâm Khuyến nông Quốc gia) thông qua Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh, xã Thạch Văn đã xây dựng mô hình ấp nở trứng gia cầm để cung cấp con giống tại chỗ cho người dân tại địa phương.

Là một trong những xã ven biển thuộc huyện Thạch Hà, Thạch Văn có nhiều lợi thế để phát triển chăn nuôi gà thả vườn bởi hầu hết nơi đây nhà nào cũng có vườn rộng, bãi cát nhiều. Vì thế chăn nuôi gà thịt đã trở thành nghề truyền thống của bà con nơi đây. Tuy nhiên, một trong những khó khăn mà người dân gặp phải đó chính là tìm kiếm nguồn con giống đảm bảo chất lượng.

Với mục tiêu chuyển giao kỹ thuật chăn nuôi gà sinh sản và nâng cao năng lực sản xuất giống gia cầm tại chỗ cho các cơ sở sản xuất giống và người dân địa phương, Trung tâm nghiên cứu gia cầm Thụy Phương  phối hợp với Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh hỗ trợ dự án “Xây dựng mô hình sản xuất giống gia cầm tại chỗ”  và cụ thể là hỗ trợ giống gà bố mẹ LV có năng suất trứng cao và máy ấp nở để bà con chủ động trong sản xuất con giống.

Tại xã Thạch Văn, mô hình được triển khai từ tháng 5 năm 2020 với quy mô 2.000 con gà bố mẹ; có 10 hộ tham gia. Trong thời gian thực hiện mô hình, cán bộ kỹ thuật của Trung tâm Khuyến nông tỉnh thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở các hộ thực hiện nghiêm túc việc tiêu độc khử trùng, chăm sóc nuôi dưỡng và phòng trừ dịch bệnh. Trên thực tế các hộ đã thực hiện tốt quy trình kỹ thuật chăn nuôi gà sinh sản an toàn theo nội dung đã được tập huấn. Trong quá trình chăn nuôi không xảy ra dịch bệnh nguy hiểm làm ảnh hưởng đến khả năng sinh trưởng của đàn gà.

Tỷ lệ gà đẻ trứng cao, trứng quả đều, đẹp

Khi gà bố mẹ đến giai đoạn đẻ trứng, Trung tâm Nghiên cứu gia cầm Thụy Phương đã hỗ trợ  HTX 1 máy ấp nở, với công suất máy ấp 5.000 trứng 1 mẻ và máy nở công suất 500 trứng 1 mẻ, máy phát điện, cùng phụ kiện để đảm bảo hộ gia đình ấp nở đạt yêu cầu kỹ thuật đề ra. Việc hướng dẫn kỹ thuật và lựa chọn khu vực đặt máy ấp đảm bảo an toàn sinh học, yêu cầu đường nhập trứng và khu vực ra gia cầm non riêng biệt, dễ vệ sinh, có sát trùng thường xuyên khu vực ấp nở. Hộ ấp nở cũng có cam kết ấp trứng 100% cho các hộ nuôi gà sinh sản, cung cấp gia cầm 1 ngày tuổi, phục vụ nuôi thương phẩm tại địa phương, từ đó tạo ra nhóm hộ chăn nuôi và ấp nở, phục vụ nhu cầu con giống tại chỗ cho địa phương và hình thành một nghề mới, mang lại thu nhập ổn định bền vững cho nông dân trên địa bàn triển khai dự án. Số trứng sẽ được đưa vào hộ ấp nở để cung cấp con giống thương phẩm cho nông dân tại địa bàn, với giá thành giảm hơn so với con giống được vận chuyển từ nơi khác đến, đồng thời tránh được nguy cơ lây lan dịch bệnh cho đàn gia cầm.

Là người đứng đầu HTX, với kinh nghiệm chăn nuôi gà nhiều năm nhiều năm, cùng với việc được tham gia mô hình và được hướng dẫn kỹ thuật trong sản xuất con giống, chị Lê Thị Phượng, Giám đốc HTX Chăn nuôi Tân Văn, xã Thạch Văn, huyện Thạch Hà chia sẽ: Để có được kết quả ấp nở tốt ngoài yếu tố giống, thức ăn, các yếu tố ngoại cảnh, thì chế độ ấp đóng vai trò quan trọng, có tính chất quyết định. Kết hợp hài hoà các yếu tố trong chế độ ấp, kết quả ấp nở sẽ đạt cao nhất. Ngược lại khi các yếu tố không kết hợp được sẽ gây chết phôi cao, gia cầm nở yếu, khó nuôi, hoặc sau đó chết và chất lượng đàn giống sẽ giảm đáng kể.

Ngoài ra, trong quá trình ấp nở,  kỹ thuật đảo trứng gia cầm hết sức quan trọng.  Đảo trứng trong quá trình ấp để tránh cho phôi khỏi dính vào vỏ, làm cho quá trình trao đổi chất được cải thiện đồng thời có tác dụng làm cho phôi phát triển tốt nhất, giảm tỷ lệ chết lưu trong khi lộn. Bà con cần chú ý đặc biệt ở giai đoạn đầu và giai đoạn giữa để phôi hoạt động tốt, không bị sát lòng. Việc đảo trứng bà con thực hiện sau khi đưa trứng vào lò ấp 6 ngày, và dừng lại khi trứng đã chuyển sang giai đoạn nở. Trong quá trình đảo, phát hiện có những quả trứng vẹo vọ hay bị dập rịa, cần loại ngay để tránh ảnh hưởng đến những quả trứng khác.

Cùng với việc điều chỉnh chế độ nhiệt hợp lý, bà con cũng phải điều chỉnh độ ẩm trong quá trình ấp. Với gà, khi độ ẩm quá cao, gà con nở ra sẽ nặng bụng, bên trong vỏ dính đầy chất nhớt. Còn nếu độ ẩm thiếu, gà nở lông sẽ không bông, khối lượng thấp.  Trong giai đoạn ấp, độ ẩm thích hợp khoảng 55-65%. Giai đoạn nở độ ẩm 80-85%.

Máy ấp nở được hỗ trợ giúp người dân chủ động trong sản xuất con giống

Một trong những gia đình được hỗ trợ giống gà bố mẹ, năm nay,  bà Nguyễn Thị Hường, thôn Tân Văn, xã Thạch Văn không lo về thiếu con giống. Bà Hường chia sẽ: “được hỗ trợ gà giống sinh sản và được tư vấn về kỹ thuật nuôi nên đàn gà bố mẹ đã phát triển nhanh, lượng trứng nhiều. Nhờ có máy ấp nở có sẵn tại địa phương nên số lượng trứng được thu gom bao nhiêu là cho ấp nở bấy nhiêu, con giống lại đảm bảo chất lượng”.

Hiện nay, đàn gà bố mẹ tại các hộ đang phát triển tốt, tỷ lệ đẻ đạt 82 %. Hầu hết số trứng giống người dân cung cấp cho HTX thôn Tân Văn được ấp nở tại chỗ để cung ứng cho người dân tái đàn. Mô hình đã góp phần làm thay đổi tập quán chăn nuôi, từ chỗ chỉ chăn nuôi gà lấy thịt là chính sang chăn nuôi gà theo hướng sinh sản và biết áp dụng kỹ thuật ấp nở để chủ động cung cấp nguồn giống.

Với lợi thế tự nhiên và hiệu quả kinh tế rõ rệt, nhiều địa phương đang phát triển chăn nuôi gà tập trung theo quy mô ngày càng lớn với mật độ cao, lứa nuôi liên tục. Bên cạnh yêu cầu chăn nuôi an toàn, có khả năng kiểm soát dịch bệnh, thì việc tạo ra con giống tại chỗ để cung cấp cho người dân cũng là một điều hết sức cần thiết. Mô hình sản xuất giống gia cầm tại chỗ tại xã Thạch Văn huyện Thạch Hà đã góp phần tháo gỡ những khó khăn cho người chăn nuôi và giúp người dân phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập.

Nguyễn Hoàn