Nhiều năm nay, ở xã Vũ Quang (trước đây là thị trấn Vũ Quang cũ), cái tên Trương Thị Bình đã trở nên quen thuộc với bà con địa phương khi gắn liền với mô hình nuôi dúi đặc sản. Từ một ý tưởng táo bạo sau chuyến tham quan bạn bè, đến nay mô hình của chị đã phát triển vững chắc, mang lại nguồn thu nhập ổn định hơn 200 triệu đồng/năm, trở thành hướng đi mới đầy triển vọng cho kinh tế nông hộ.
Năm 2013, trong một lần đến Hương Khê tham quan mô hình nuôi dúi của người bạn, chị Bình và chồng nhận thấy đây là loài vật dễ nuôi, ít tốn công chăm sóc, chi phí đầu tư ban đầu thấp. Sau thời gian tìm hiểu, vợ chồng chị đã mạnh dạn mua 3 cặp dúi giống từ Thanh Hóa về nuôi thử nghiệm. Từ bước khởi đầu nhỏ bé ấy, đến nay đàn dúi của gia đình đã phát triển hơn 300 con, trở thành mô hình chăn nuôi hàng hóa mang lại giá trị cao.

Đàn dúi sinh trưởng tốt trong chuồng nuôi của gia đình bà Trương Thị Bình, xã Vũ Quang
Dúi, còn được gọi là chuột nứa, là loài gặm nhấm sống trong môi trường hoang dã, thịt thơm ngon, giàu dinh dưỡng, được xếp vào nhóm đặc sản có giá trị cao trên thị trường. Ưu điểm lớn nhất của việc nuôi dúi là không cần diện tích rộng, ít dịch bệnh, không gây ô nhiễm môi trường và đặc biệt là nguồn thức ăn dồi dào, dễ tìm. Thức ăn chủ yếu của dúi là mía, tre, nứa; ngoài ra có thể bổ sung gốc cỏ voi, ngô, sắn để tăng chất dinh dưỡng giúp dúi mau lớn.
Khu vực nuôi dúi được gia đình chị Bình thiết kế khá đơn giản nhưng hiệu quả: chuồng nuôi kiểu nửa sáng, nửa tối, tránh ánh sáng trực tiếp, không để mưa tạt, gió lùa, nắng nóng, đồng thời đặt ở nơi yên tĩnh – đặc biệt quan trọng với chuồng dúi sinh sản. Nhờ tập tính hoang dã, dúi có sức đề kháng tốt, ít mắc dịch bệnh, tuy vậy người nuôi vẫn phải chú ý đến một số bệnh thường gặp như ký sinh trùng ngoài da hay bệnh đường ruột. Để hạn chế rủi ro, chị Bình luôn duy trì việc dọn dẹp vệ sinh chuồng trại sạch sẽ, giúp đàn dúi phát triển nhanh, khỏe mạnh.
Sau gần 10 năm gắn bó với loài vật này, chị Bình đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm quý. Theo chị, để nuôi dúi thành công, người nuôi cần kiên trì, theo dõi sát sao sự phát triển của vật nuôi và đặc biệt phải nắm vững quy trình sinh sản. Dúi mang thai khoảng 45 – 50 ngày, mỗi năm có thể sinh 3 – 4 lứa, mỗi lứa 2 – 3 con. Dúi con một tháng tuổi có thể tách mẹ, sau 4 tháng nuôi sẽ đạt trọng lượng 700 – 800 gam, đủ điều kiện bán làm giống. Dúi thương phẩm nuôi khoảng 8 tháng đạt từ 1,5 – 2kg, thịt săn chắc, thơm ngon nên được nhiều nhà hàng ưa chuộng.
Thị trường tiêu thụ dúi hiện rất ổn định. Nhiều chủ nhà hàng trong và ngoài tỉnh tìm đến cơ sở của chị Bình đặt mua với số lượng lớn, nhất là dịp cuối năm. “Hiện tại dúi thịt có giá giao động từ 500 – 600 nghìn đồng/kg, dúi giống dao động từ 1 – 2 triệu đồng/cặp. Trung bình mỗi tháng gia đình tôi xuất chuồng từ 15 – 18kg dúi thương phẩm cùng khoảng 10 cặp dúi giống. Trừ chi phí, mỗi năm thu lãi trên 200 triệu đồng” – chị Bình chia sẻ.
Đây là con số ấn tượng đối với một mô hình nông hộ, nhất là trong điều kiện đất chật, khó phát triển những ngành chăn nuôi, trồng trọt quy mô lớn. Không chỉ giúp gia đình chị Bình có thu nhập ổn định, mô hình còn góp phần đa dạng hóa sinh kế cho người dân địa phương, mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế nông thôn.
Anh Phạm Cẩm Hà- Chủ tịch Hội Nông dân xã Vũ Quang cho biết: “Trong những năm qua, nhiều hộ dân đã mạnh dạn tìm tòi, ứng dụng các mô hình sản xuất mới để nâng cao thu nhập. Trong đó, cơ sở nuôi dúi của gia đình chị Trương Thị Bình là mô hình kinh tế hiệu quả cao, giá trị lớn, chi phí đầu tư không nhiều, đặc biệt không gây ô nhiễm môi trường. Hội Nông dân đang khuyến khích bà con đến tham quan, học hỏi để có thể nhân rộng mô hình này”.

Lãnh đạo địa phương tham quan mô hình nuôi dúi của gia đình bà Trương Thị Bình, xã Vũ Quang
Có thể nói, việc chị Bình lựa chọn nuôi dúi không chỉ là sự nhạy bén trong nắm bắt xu hướng thị trường mà còn thể hiện tinh thần dám nghĩ, dám làm, vượt qua lối mòn trong sản xuất nông nghiệp truyền thống. Sự thành công của mô hình cũng cho thấy tiềm năng phát triển kinh tế từ những loài vật nuôi đặc sản, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.
Hiện nay, khi nhu cầu tiêu thụ các sản phẩm đặc sản, an toàn ngày càng tăng, mô hình nuôi dúi của chị Bình càng khẳng định lợi thế cạnh tranh. Nếu được quan tâm, hỗ trợ về kỹ thuật, vốn và liên kết tiêu thụ, đây hoàn toàn có thể trở thành ngành hàng có giá trị trong phát triển kinh tế nông nghiệp ở Vũ Quang nói riêng và Hà Tĩnh nói chung./.
Hoàng Anh Thơ